تعیین اجزای مختلف فسفر معدنی در تعدادی از خاک های انتخابی استان همدان و ارتباط آنها با خصصویات فیزیکی و شیمیایی خاک

آگاهی از شکل های شیمیایی فسفر معدنی در فهم شیمی فسفر خاک، و همچنین در درک جنبه های پیدایش و حاصلخیزی خاک اهمیت دارد (1). فسفر از عناصر ضروری برای رشد گیاه بوده و چون درخاک از تحرک کمی برخوردار است. دانستن این که کدام ترکیب فسفره، کنترل کننده فسفر است و در آزاد سازی فسفر در خاک نقش دارد ضروری است.فسفر معدنی خاک می تواند با Ca, Fe, Al واکنش داده و ترکیباتی چون: هیدروکسی آپاتیت [Ca5(PO4)OH] ، اکتا کلسیم فسفات [Ca4 H (PO4) 2.5H2] واریسایت [AlPO4 2H2O] و استرنگایت [FePO4 2H2O] را تشکیل می دهد. برای شناسایی وضعیت فسفر معدنی و قابلیت فراهمی آن در خاک روش های گوناگون جداسازی و آزمونهای خاک زیادی انجام شده است، که می توان به بررسی تغییر و تبدیل کود فسفره در خاک و جداسازی این اجزا در خاک توسط جیانگ و گوو (4) اشاره نمود. با توجه به اینکه شکل های مختلف فسفر حلالیت های متفاوت دارند، تعیین فراوانی و توزیع آنها ما را با قابلیت های گیاهان در استفاده از فسفر خاک بیشتر آشنا می کند (2). بررسی شکل های مختلف فسفر در تعیین روابط میان شکل های فسفر خاک با نتایج آزمون های فسفر خاک (3، 5، 8) و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک (3و6) حائز اهمیت بوده و یافته های سودمندی در اختیار پژوهندگان قرار میدهد. به دلیل اینکه استان همدان یکی از مناطق عمده تولیدات کشاورزی در کشور است و به دلیسل این که مطالعات اندکی در مورد وضعیت فسفر در خاک های این استان انجام شده به همین منظور این تحقیق جهت تعیین اجزای معدنی فسفر و ارتباط آنها با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در تعدادی از خاکهای این استان انجام شد.