مریم عبدلی نسب
مختار جلالی جواران
امین باقی زاده
هوشنگ علیزاده

گیاهان جایگزین مناسبی برای سیستم­های معمول بیان پروتئین­های نوترکیب و داروهای زیستی، نظیر حیوانات یا سیستم­های میکروبی تراریخته می­باشند. به دلیل پلی­پلوئیدی بالای ژنوم پلاستید گیاهی، در صورت تراریختی کلروپلاست، هزاران نسخه از ژن خارجی در هر سلول وارد و حجم بسیار بالایی از پروتئین نوترکیب تولید می­شود. پس از سرطان­ها، بیماریهای قلبی- عروقی دومین عامل مرگ و میر انسانی هستند. فعال­کننده پلاسمینوژن بافتی انسانی (tPA) یکی از مهمترین پروتئین­های نوترکیب داروئی است که جهت از بین بردن لخته خون در قسمت­های مختلف بدن از جمله رگ­های خونی قلب و مغز استفاده می­شود. فرم اصلاح شده پلاسمینوژن بافتی (K2S) دارای نیمه عمر پلاسمایی طولانی­تر، قدرت نفوذ در لخته و فعالیت فیبرینولیتیک بالاتر می­باشد. در این مطالعه، به­منظور انتقال ژن K2S به کلروپلاست گیاه توتون، پس از طراحی سازه، ژن هدف در ناقل کلروپلاستی pKCZ درج و سپس در باکتریcoli  .E همسانه­سازی گردید. پس از شلیک موفق ناقل حاوی ژن K2S (pKCZK2S) به ریزنمونه­های برگی با استفاده از تکنیک بیولستیک، ریزنمونه­ها بر روی محیط انتخابی حاوی 500 میلی گرم در لیتر آنتی بیوتیک اسپکتینومایسین قرار گرفتند. پس از باززایی نوساقه­های رشد یافته بر روی محیط انتخابی، به منظور رسیدن به هموپلاسمی چهار دوره انتخاب و باززایی در حضور آنتی­بیوتیک اسپکتینومایسین انجام شد. حضور، درج در جایگاه مشخص، بیان ژن K2S و هموپلاستی در گیاهان ترانس­پلاستومیک با روش­های PCR، RT-PCR و سادرن بلات به تایید رسید.

زراعت مولکولی, تراریختی کلروپلاست, ترانس پلاستومیک, فعال کننده پلاسمینوژن بافتی