مریم نظری
روح اله عبدالشاهی

وجود تنوع ژنتیکی شرط ضروری برای موفقیت در برنامه­های به­نژادی است. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی از طریق برخی از صفات مورفوفیزیولوژیکی و نشانگرهای SSR، 40 رقم گندم نان در یک طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال 1390-1389 مطالعه شدند. ژنوتیپ­های گندم نان برای تمامی صفات مورد بررسی تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه­ای نشان دادند. تعداد پنجه­های بارور بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه نشان داد. در آزمایش SSR از مجموع 10 آغازگر انتخابی، 9 آغازگر چند شکلی قابل توجهی نشان دادند. برای مجموع ژنوتیپ ها 31 نوار چند شکل با میانگین 4/3 نوار به ازای هر آغازگر مشاهده شد. هتروزیگوسیتی مورد انتظار کل جمعیت در تمام جایگاه های ژنی به طور متوسط 36/0 ارزیابی شد و جایگاه ژنی wmc 420 دارای بیشترین تنوع بر روی جمعیت مورد مطالعه بود. تجزیه کلاستر با استفاده از روش وارد انجام شد و ارقام بر اساس میزان شباهت­ها گروه­بندی شدند. اطلاعات این گروه بندی می­تواند در پروژه­های به­نژادی برای افزایش عملکرد در شرایط تنش مورد استفاده قرارگیرد.

تنوع ژنتیکی, گندم نان, نشانگر SSR, صفات مورفو-فیزیولوژیک, تجزیه کلاستر