امکان سنجی احداث سد بر روی رودخانه هیدوچکان با استفاده از مدل پویایی سیستم ها

رودخانه ها مهمترین منبع تأمین آب برای مصارف مختلف ازجمله شرب، صنعت و کشاورزی می باشند. شناخت شرایط هر رودخانه ای در برنامه ریزی منابع آب، احداث سازه های هیدرولیکی و تأمین مصارف بخش های مختلف دارای اهمیت می باشد. حوزه آبریز رودخانه هیدوچکان در منتهی الیه جنوب شرقی ایران و در محدوده شهرستان سراوان قرار گرفته که این رودخانه از شاخه های فرعی رودخانه ماشکید سلفی به حساب می آید. داده های مورد نظر از ایستگاه تبخیر سنجی هوشک سراوان تهیه شد. در این پژوهش، با استفاده از رویکرد پویایی سیستم ها که ازجمله روش های کاربردی در مدیریت منابع آب است به ارزیابی امکان سنجی احداث سد بر روی رودخانه هیدوچکان با استفاده از مدل Vensim پرداخته شد. پس از بررسی هایی که انجام شد و مدل نمودن احداث سد با استفاده از مدل علی و معلولی Vensim، درصد بهینه تأمین حجمی نیازهای شرب، صنعت، کشاورزی و زیست محیطی با توجه به اهداف مورد نظر پژوهش در خروجی مدل به دست آمد. نتایجبه دست آمده بیانگر این است که بیش از 0/25 نیاز آبی منطقه نیاز زیس تمحیطی می باشد که با روش مونتانا محاسبه شده است. نیاز شرب بخش اندکی از نیاز منطقه می باشد که در اولویت قرار دارد؛ و نیاز کشاورزی بخش وسیعی از نیاز منطقه را شامل می شود. این پژوهش مؤید این است که با احداث سد هیدوچکان بخش بسیار وسیعی از سیلاب های منطقه که خسارات زیست محیطی بسیاری به منطقه وارد می کند را کنترل و جمع آوری کند.

Keywords:

مدیریت منابع آب , احداث سد , روش پویایی سیستم , اثرات زیست محیطی , مدل Vensim , رودخانه هیدوچکان