محمد کاردگر - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فقه مبانی حقوق
محمد محسنی دهکلانی - دانشیار دانشگاه مازندران

از مهم ترین روایات نظام اسلامی در بحث ضمان، روایت رسول اکرم (ص) است که: به موجب آن هر کسـی بدون اذن مالک بر مال دیگری تسلط پیدا کند ضمن آن مال محسوب میشود؛ در صورت بقای عین، موظّف به ردّ مال و در صورت تلف یا متعذر بودن ردّ عین، مکلّف به ردّ مثل یا پرداخت قیمت آن به مالک اسـت. در این مقاله با هدف بررسی قاعده علی الید در اسلام سعی شده است تا مبتنی بر آراء و اقـوال فقهـی و حقـوقی موضوع و ارتباط میان قاعده ضمان و علی الید و تعریف انواع مختلف آنها، مورد بررسی قرار گیرد.

ضمان، علی الید، ضمانید