سیدمحمدرضا تابان - دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه شیراز

به واسطه عمل به وقف، عین مال حبس گردیده و فک ملک از جانب واقف واقع می گردد و منافع آن تسبیل می شود، ولی در تراست در حقوق انگلیس، پس از انجام تراست انتقال مالکیت همانند وقف نیست و دارای تشابه و تفاوتهایی با وقف می باشد، بدین معنی که مالكيت عين مال از مالکیت تراستر خارج شده و به نوعی فک ملک رخ میدهد و به تراستی، به عنوان مالک قانونی بر مبنای حقوق کامن لاو (Common Law) منتقل می گردد، ولی ذینفعان مالک انصافي (مالک منافع حاصله) بر مبنای قاعدۂ انصاف (Equity) خواهند بود و معمولا در ابتدا "مالكيت قطعی مشتمل بر عین و منفعت به صورت توأمان" به ایشان انتقال نمی یابد و پس از طی مدنی و برقراری شرایطی، مالکیت قطعی قانونی از تراستی به ذینفعان منتقل خواهد شد و ایشان مالک عین و منفعت توأمان می گردند؛ یعنی مانند وقف فک ملک و حبس آن رخ می دهد، ولی در وقف عین مال حبس میشود و به جز موارد خاص که بيع اقرب به قرض واقف صورت می پذیرد، در حالت کلی انتقال آن ناممكن است و همچنین مالکیت عین موقوفه به موقوف عليهم تعلق ندارد و ایشان پس از تحقق منافع، طبق شرایط وقف امکان انتفاع از آن را دارند، ولی در تراست برخلاف وقف، مالکیت قانونی در اختیار تراستر و سپس برمبنای دستورات تراست یا در صورت سکوت طبق مقررات قانونی در اختیار ذینفعان قرار می گیرد که در مقاله حاضر به تفصیل به توضیح آن پرداخته ایم.

دوگانگی مالکیت تراست، حبس عین موقوفه، انتقال مالکیت، مالکیت عین و منفعت.