کامران رضایی - دانش آموخته گروه باستانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، ایران
رویا تاج بخش - استادیار گروه باستان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، ایران،

از دهه 60 میلادی و همزمان با شکل گیری باستان شناسی نو، مطالعات باستانشناسـی در حـوزه زاگـرس، مخصوصـآ زاگرس مرکزی در زمینه پیش از تاریخ و دوران تاریخی شروع گردید. این مطالعات بیشتر در دشت های زاگـرس مرکـزی چون ماهیدشت، خرم آباد و هلیلان و شهرستانهای شرقی استان کرمانشاه مانند کنگاور هرسین بـه انجـام رسـید، امـا در حوزه غربی زاگرس مرکزی که شامل شهرستانهای غربی استان کرمانشـاه ماننـد شهرسـتانهای سـرپل ذهـاب، دالاهـو و شهرستان ثلاث باباجانی، هیچگونه مطالعات باستان شناسی صورت نگرفته است. باتوجه به همجواری منطقه غرب زاگرس مرکزی با بین النهرین و عدم مطالعات باستان شناسی جامع و کامل در این منطقه، ضرورت مطالعات باستانشـناختی را در شهرستان ثلاث باباجانی و شهرستانهای هم جوارش را دو چندان مـیکنـد. در ایـن مقالـه محوطـه های دوره اشـکانی دهستان سرقلعه از توابع بخش ازگله شهرستان ثلاث باباجانی، که در طی پروژه بررسی و شناسایی که در سال 1388 در شهرستان ثلاث باباجانی شناسایی شده اند، پرداخته شد. پس از مطالعه محوطه ها و مشخص کردن الگوی استقراری آنهـا؛ در نهایت الگوی استقراری منطقه مورد مطالعه و ارتباطات فرهنگی محوطه ها با مناطق همجوار منطقه مورد مقایسه قرار گرفت. در این بررسی تعداد محوطه های دوره اشکانی شناسایی شده 14 عدد است که بیشتر محوطه ها مربوط به اواسـط و اواخر دوره اشکانی هستند. مشخص شد تمامی محوطه های مورد مطالعه در حاشیه شـرقی دشـت در کنـار رودخانـه و چشمه ها و مسیلهای که در حال حاضر خشک شده اند، شکل گرفته اند.

محوطه های اشکانی، زاگرس مرکزی، دهستان سرقلعه، الگوی استقراری