امیراحمد دهقانی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
عبدالرضا ظهیری
فرهاد خرمالی
رضا احمدی

مشکل رسوب و فرسایش در رودخانه ها مهمترین مشکلی است که مهندسین رودخانه با آن سر و کار دارند. لذا شناخت عوامل رسوبگذاری و فرسایش می تواند در جلوگیری از ایجاد این پدیده نقش مهمی ایفا کند. درا ین تحقیق با انجام بازدیدهای میدانی بر روی رودخان ههای استان گلستان، عوامل کلی فرسایش و رسوبگذاری مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنین میزان بار بستر در رودخان ههای نرماب، خرمالو و دوغ با روشهای مختلف برآورد بستر مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که عوامل موثر بر فرسایش و رسوبگذاری در رودخانه های استان گلستان شامل 4 دسته عوامل بالادست، پایی ندست، عوامل حوز های و موضعی می باشد و با توجه به ریز بودن مصالح جداره ها، فرسایش کناره ای، معمول ترین نوع فرسایش در این رودخانه ها است. همچنین نتایج نشان می دهد که از بین روشهای محاسبه بار بستر روش بگنولد برای رودخانه دوغ و خرمالو مناسب است. مطابق روش بگنولد نسبت بار بستر به بار معلق بترتیب برای رودخانه دوغ و خرمالو برابر 17/70 و 33/83 درصد می باشد که با اعداد بدست آمده از منحنی کاراشوف همخوانی مناسبی دارد. برای رودخانه نرماب نیز روش شوکلیچ مناسبتر از روشهای دیگر است

عوامل تشدید کننده، فرسایش، رسوبگذاری، رودخانه های استان گلستان، بار بستر