گلاله غفاری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

تغییر کاربری اراضی در یک حوزه آبخیز می تواند تأثیر قابل توجهی بر بار رسوب رودخانه داشته باشد، از این روشناخت آثار تغییر کاربری اراضی بر این فرایند راه گشای تعیین استراتژی مناسب در توسعه پایدار منابع آب حوزه های آبخیز می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثر تغییر کاربری اراضی در طی 40 سال اخیر بر بار رسوب حوضه زنجانرود می باشد. جهت شبیه سازی رسوب در این مطالعه از مدلAVSWAT2005 استفاده گردید که قابل لینک با GIS می باشد. بدین منظور دادههای هواشناسی و نقشههای رقومی کاربری اراضی و خاک و مدل رقومی ارتفاع منطقه تحقیق تهیه و پس از واسنجی و صحت سنجی مدل، کاربری های اراضی سال 1346 و 1373 و 1386 به مدل معرفی مدل اجرا گردید. نتایج واسنجی و اعتبار سنجی مدل با استفاده از داده های مشاهده ای نشان داد که با استفاده از این مدل امکان شبیه سازی بار رسوب رودخانه به خوبی فراهم گردیده است. همچنین نتایج نشان دهنده تاثیرات قابل توجه تغییر کاربری اراضی بر بار رسوب حوضه است، به طوریکه تغییر در کاربری اراضی از سال 1346 تا 1386 منجر به افزایش مقدار بار رسوب سالانه در حدود 60 درصد شده است. همچنین در کاربری اراضی سال 1386 نسبت به سال 1346 52 درصدبه مساحت زیرحوضه های دارای بار رسوب زیاد 12-5 تن بر هکتار) افزوده شده است که نشان دهنده ی اثر تغییر کاربری اراضی بر افزایش میزان رسوبدهی زیرحوضه ها می باشد.

کاربری اراضی، بار رسوب SWAT رودخانه زنجانرود