حسین میرزائی - استادیار انسان شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

انسان‌شناسی از ابتدای پیدایش دانشگاهی خود به امر سلامت، بهداشت، بیماری، مداوا و به‌طور کلی امور پزشکی توجه ویژه داشته و به‌مرور حوزه دقیقی از انسان‌شناسی را به این امور اختصاص داده است. هدف اصلی این رشته یافتن درک مناسب‌ از عواملی است که بر بهداشت، تجربه و شیوع بیماری، پیشگیری و درمان بیماری، روال‌های شفادهی، پیوندهای اجتماعی در مدیریت درمان اثر گذارند. این مقاله در پی آن است که مکانیسم‌های پیش‌گیری و درمان سنتی را در بین مهاجران شناخته و اثرات آن را در مواجه با نظام پزشکی مدرن ایران بررسی کند. با استفاده از روش مردم‌نگارانه برای گردآوری داده‌، یعنی بهره‌گیری از مطالعات اسنادی، مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته و مشاهده‌های‌حین‌مشارکت و همچنین یادداشت‌های شخصی در زمین پژوهش «شهرک قائم قم»، پژوهشگر توانسته داده‌های دست‌اولی را گردآوری و تحلیل کند. داده‌های این پژوهش عمدتا در تابستان ۱۳۹۷ گردآوری شده و نمونه‌گیری‌ها بر مبنای الزام‌های نظری کار و به صورت هدف‌مند صورت‌بندی شده‌اند. در ابتدا به بیماری‌های شایع بین مهاجران پرداخته و سپس به مواجه مهاجران با این امور پزشکی بر مبنای باورهای سنتی و فرهنگی آنان اشاره خواهد شد. پیش‌گیری و درمان‌های سنتی در بین مهاجران افغانستانی در ایران بیش از درمان‌های مدرن بر صحنه زندگی روزمره آنان حاضر است.

انسان‌شناسی پزشکی, بهداشت, پیشگیری و درمان سنتی, مهاجران افغانستانی