صفورا یاسبلاغی شراهی - دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
بیژن یوسفی یگانه - استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد
سکینه عارفی فرد - استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد
محمد مهدی فرهپور - استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد

به منظور شناسایی و درک تاریخچه بعد از رسوب­گذاری در سنگ­های کربناته سازند باغ­ونگ، دو برش چینه­شناسی باغ­ونگ و شش­انگشت در شمال طبس (خاور ایران مرکزی ) انتخاب شده است. سازند باغ­ونگ در برش باغ­ونگ به ضخامت ۵/۵۸ که مرز زیرین آن با سازند سردر به صورت ناپیوستگی فرسایشی و مرز بالایی آن با سازند جمال تدریجی است. در برش شش­انگشت ضخامت این سازند ۶۲ متر که با ناپیوستگی فرسایشی برروی سازند سردر قرار می­گیرد و مرز آن با سازند جمال تدریجی می­باشد. نمونه­های گردآوری شده در دو برش (۷۴ نمونه از برش باغ­ونگ و ۷۰ نمونه از برش شش­انگشت) از لحاظ فرآیند­های دیاژنزی مورد بررسی قرار گرفتند که نتایج مطالعه برش­ها منجر به شناسایی چندین فرآیند دیاژنزی مانند میکریتی شدن، نوریختی (افزایشی و کاهشی)، سیمانی شدن (سیمان هم­محور، برمحور، دروزی، پوئی­کیلوتوپیک، هلاله­ای، آویزه­ای، هم­بعد و بلوکی)، فشردگی (مکانیکی و شیمیایی )، انحلال (وابسته به فابریک و غیروابسته به فابریک)، جانشینی (پیریتی شدن، سیلیسی شدن و دولومیتی شدن) و تعیین مدل دیاژنزی شده است. براساس شواهد پتروگرافی، توالی پاراژنتیکی نهشته­های پرمین زیرین در این دو برش در چهار محیط دریایی، آب شیرین، تدفینی و بالاآمدگی تفسیر و طی سه مرحله دیاژنزی یعنی دیاژنز اولیه (ائوژنز) و دیاژنز میانی (مزوژنز) و دیاژنز نهایی (تلوژنز) تعیین شده است.

فرآیندهای دیاژنزی, سازند باغ ونگ, شمال طبس