فرزانه میکائیلی منیع - دانشیار، گروه روان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
زهرا براکه - کارشناسی ارشد، روانشناسی تربیتی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
شلر آب خیز - کارشناسی ارشد، روانشناسی تربیتی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

زمینه مسأله: پرخاشگری بعنوان یک مشکل رفتاری، در کودکان و نوجوانان کم توان ذهنی مسآله سازتر است. هدف: هدف این پژوهش بررسی و مقایسه اثر بخشی آموزش مهارت اجتماعی و مدیریت خشم بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان دختر کم توان ذهنی بود. روش: پژوهش نیمه تجربی و طرح پژوهش پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر آموزش پذیر 10-15 ساله مشغول به تحصیل در مدارس استثنایی شهر ارومیه، بودند، را دربر می گرفت. 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بطور تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. ابتدا بر روی هر سه گروه پیش آزمون های مقیاس درجه بندی کانرز 1998 و مقیاس پرخاشگری آشکار اصلاح شده یودوفسکی و همکاران، 1986 ) اجرا گردید، سپس مداخله شاملمدیریت خشم و آموزش مهارت های اجتماعی (هر یک 12 جلسه، 90 دقیقه ای) به گروه های آزمایش ارائه شد. پس از اتمام برنامه آموزش، پس آزمون روی هر سه گروه اجرا شد. سپس داده ها با استفاده از آزمون t روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج: یافته ها نشان دادند که هر دو روش آموزش مهارت های اجتماعی و مدیریت خشم بر کاهش میزان پرخاشگری کل در بین دانش آموزان دخترکم توان ذهنی، تأثیر معنی داری داشته است و آموزش مهارت های اجتماعی در مقایسه با روش مدیریت خشم در کاهش پرخاشگری مؤثرتر بوده است.بحث و نتیجه گیري: می توان نتیجه گرفت که برنامه های آموزشی با محوریت آموزش مهارت های اجتماعی مطلوب می تواند بعنوان بخشی از برنامه های توانبخشی و اصلاح رفتار این گروه مورد توجه قرار گیرد

مهارت های اجتماعی، مدیریت خشم، دانش آموزان کم توان ذهنی، پرخاشگری