زینب فرنام - ژئودزی، دانشگاه توئنته هلند
علی اصغر فراتی - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، مدرس جهاد دانشگاهی سمنان

طرح مسئله: برای جبران کمبود آب در بخش عظیمی از کشور به ویژه فلات مرکزی، طـرح انتقـال آب سـال هاسـت مطـرح شـده کـه موافقین و مخالفین زیادی دارد. اینکه این طرح مناسب است یا خیر با چالش هایی مواجهه بوده و منتقدان زیادی داشته است، از این رو در این پژوهش انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی و ابعاد حقوقی آن بررسی شده است. اهمیت این طرح، از جنبه های گوناگون فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، آن را به عنوان یک موضوع در مقیاس منطقه ای، ملی و حتی بین المللی مطرح کرده است.روش پژوهش: پژوهش حاضر کیفی و از نظر هدف کاربردی است، که به تحلیل و ارزیابی و بررسی انتقال آب و ابعاد حقوقی آن پرداخته است، از آنجایی که این طرح مربوط به دوره خاص زمانی است از نوع مقطعی می باشد.یافته ها: در انتقال آب بین دو حوضه، پیامد های مثبت و منفی زیادی وجود دارد، وجود پیامد منفی دلالت بـر حـذف طرحـی نیسـت، بلکه با پیشرفت بشر در علوم و فنون، می توان اغلب مشکلات را کنترل و مدیریت کرد، که مدیریت صحیح ناشی از تفکـر، شـیوه اجـرا و مکان گزینی صحیح است، روش ها باید بررسی شوند و راه حلی انتخاب شود که کوتاه ترین مسیر را در با کمترین هزینه، کمترین آسـیب به محیط زیست و کمترین کشمکش و درگیری داخلی و خارجی در حال و آینده داشته باشد. که بی توجهی بـه اثـرات منفـی، خسـارات جبران ناپذیری در هر دو حوضه آبده و آبگیر، ایجاد خواهد کرد.نتیجه: انتخاب بهترین روش برای تامین آب از بین تمامی راه های ممکن در وهله اول، سپس بررسی اثرات منفی در کنار اثرات مثبـت و ارائه راهکار های لازم جهت کنترل و مدیریت آن و در نظر داشتن محدودیت های قانونی در پروژه هـای انتقـال آب بسـیار حـائز اهمیـت هستند.

انتقال آب، ابعاد حقوقی، حوضه، دریای خزر، سمنان