جلال ولی الهی - گروه محیط زیست دانشگاه شهید رجایی لویزان – تهران – ایران

پیشرفت کشور در زمینه سد سازی مورد تحسین است و ضرورت احداث سد برای تامین آب شرب، توسعه کشاورزی،تولید برق، آبیاری، پرورش ماهی، گردشگری و ده ها استفاده سودمند دیگر تردید ناپذیر است . در مطالعه و احداث سدها ضرورت دارد علاوه بر کلیه شرایط و ساختار زمین شناختی سدها، شرایط اکولوژیکی منطقه و رودخانه و موجودات آن که در واقع روخانه متعلق به آن ها و خانه و زندگی آن هاست مورد توجه قرار گیرد . بشر تاکنون بیش از 200 سال تجربه در سد سازی دارد و امروزه هیچ طرح و توسعه ایی مورد پذیرش نیست مگر آنکه در مسیر توسعه پایدار و رعایت جنبه های زیست محیطی باشد . طراحی راه های جانبی یا نردبان ماهیان در زیر ساخت های مهند سی سدها چه نقشی می تواند در حفظ نسل ماهیان مهاجر در سد ها داشته باشند . چه راه کارهایی برای ادامه حیات رودخانه پائین دست بعد از احداث سدها وجود دارد؟ آب پایه اکولوژیک چیست؟ اینها موضوعاتی است که در این مقاله مورد بحث قرار گرفته و بر مبنای مستندات علمی و تجر به سایر کشورها، مشاهدات و بررسی های میدانی در ناحیه رودخانه های غرب ایران و سد لار مورد توجه قرار گرفت و برخی راهکارها و اعمال آنها در زیر ساخت های مهندسی ارائه شده است

سدها، اثرات زیست محیطی، زیر ساخت های مهندسی، حفاظت ماهیان