علیرضا تاری نژاد - دانشیار گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
بهنام طهماسب پور - دانشجوی دوره دکتری اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
حمید محمدی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

به منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله شروع گلدهی، 30 ژنوتیپ به عنوان فاکتور فرعی تحت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط نرمال و تنش خشکی مرحله شروع گلدهی در سال 96-95 بررسی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ ها، تنش و اثر متقابل ژنوتیپ × تنش از نظر عملکرد اختلاف معنی دار وجود دارد. تحت شرایط نرمال، ژنوتیپ های 3-94-c، حیدری، 3-d-c، MV17 و میهن به ترتیب با میانگین های 437/31، 427/31، 403/89، 397/78 و 389/76 گرم در مترمربع به عنوان برترین ژنوتیپ ها از نظر عملکرد که در کلاس A قرار دارند، شناخته شدند. تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گلدهی، ژنوتیپ های 1-c-d؛ 10-c-93 و میهن به ترتیب با میانگین های 249/6، 247/36 و 232/69 گرم در مترمربع بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند و در کل ژنوتیپ میهن با توجه به عملکرد بالا در هر دو محیط و اختلاف کمتر عملکرد در شرایط نرمال نسبت به تنش خشکی آخرفصل قابل توصیه به زارعین جهت کشت در محیط هدف بویژه بخاطر سایر صفات زراعی مطلوب می باشد.

گندم پاییزه، تنش خشکی، تجزیه واریانس