احمد ملکان
سارا منیری فر
سمانه فلاح

روند فزآينده اي در بروز بلاياي طبيعي وجود دارد، روندي كه در طول زمان افزايش يافته و بلاياي مرتبط با تغيير اقليم از جمله خشكسالي شايع ترين آنها بوده است و هنگامي تبديل به مسئله مي شود كه اثراتي بر روي جامعه داشته باشد و اين نيز به نوبه خود به آسيب پذيري جامعه نسبت به خشكسالي بستگي دارد. بنابراين آنچه اهميت دارد، نحوه مواجهه با آن ميباشد، يعني با توجه به اثرات چشمگيري كه دارد، چه اقداماتي براي مقابله با آن صورت گرفته است. به اين معني كه اعمال مديريت در خشكسالي گامي مهم در جهت كاهش ميزان خسارت اين پديده و تحت كنترل درآوردن آثار آن ميباشد. رويكرد غالب براي مديريت آن در اكثر نقاط جهان هنوز انفعالي است، يعني پس از آن كه اثر خشكسالي ظاهر مي شود، اقدام مي كنند. بنابراين با وارد كردن رويكرد تاب آوري به فعاليت هاي چرخه مديريت بلايا مي توان به رويكرد جامعي براي مديريت خشكسالي دست يافت، كه در آن با به كارگيري ظرفيت ها و پتانسيل هاي جامعه روستايي مي توان اثرات نامطلوب خشكسالي را به حداقل رساند. در اين رويكرد بر ظرفيت ها، مشاركت و توانمندسازي و يادگيري جامعه روستايي براي مقابله با بلايا تاكيد مي شود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف كاربردي و به روش كمي انجام شده است. و در صدد بررسي ارتباط بين سرمايه هاي اجتماع ادراك خشكسالي مبتني بر ادراك و آگاهي و تجربه نسبت به مخاطرات ميباشد. دادههاي مورد نياز در اين پژوهش با بهرهگيري از روش كتابخانهاي و ميداني گردآوري شده است. جامعه آماري پژوهش شامل 13000 نفر از افراد روستايي شهرستان كنگاور ميباشد. حجم نمونه از طريق فرمول كوكران و به تعداد 492 نفر انتخاب گرديده است. پايايي پژوهش با روش آلفاي كرونباخ نشان دهنده پايايي 0/7 می باشد که رقمي قابل اتكاست. به منظور بررسي وضعيت سرمايه هاي اجتماع قبل و بعد از اقدامات انجام شده از آزمون تي زوجي استفاده شد كه نشان دهنده معنادار بودن تفاوت بود. همچنين به منظور بررسي ارتباط و تاثير متغير ادراك بر سرمايه هاي اجتماع از ضريب همبستگي و رگرسيون خطي به كار گرفته شد كه متغير آگاهي به ميزان 0.408 بر سرمايه اجتماع تاثير داشته است و بعد از آن تجربه به ميزان 0,178 واحد بر سرمايه اجتماعي تاثير مي گذارد كه به مراتب سهم كمتري در مقايسه با آگاهي داشته است. . مقدار 2R نشان مي دهد اين دو متغير به ميزان 25 درصد مي تواند ميزان سرمايه اجتماعي را تبين نمايند.

خشکسالی، ادراک، آموزش، آگاهی، تجربه، کنگاور