رضا باقری - استادیار. مجتمع پژوهشی شمالغرب کشور (بناب)، پژوهشکده کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، تهران، ایران
میکائیل یگانه - دانش آموخته دکترا، مجتمع پژوهشی شمال غرب کشور (بناب)، پژوهشکده کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، تهران، ایران

محصورسازی چشمه‌های تابش یکی از مهمترین روش‌های کنترل خطرات بهداشت محیط برای جلوگیری از آسیب‌‌‌رسانی به انسآن‌هاست. معمولاً از اتاقک سربی با دیوارهایی از آجر سربی برای محصورسازی چشمه‌های دارای خطر پرتوزایی متوسط و کم استفاده می‌شود. در این پژوهش، بیشترین میزان فعالیت‌ مجاز چشمۀ میله‌ای کبالت‌ـ60 به دو روش تحلیلی و مونت‌کارلویی با استفاده از کد شبیه‌ساز MCNPX، طوری محاسبه شد که کار با این میزان از فعالیت در داخل یک اتاقک سربی با دیوار‌هایی از آجرهای سربی استاندارد به ضخامت 5 سانتی‌متر، توانست استانداردهای پذیرفته‌شده بین‌المللی برای کار با اتاقک سربی در نواحی محصورشده را برآورده کند. اختلاف بین نتایج روش تحلیلی و مونت‌کارلو به طور میانگین کمتر از 16 درصد به دست آمد. نتایج نشان داد که برای کار در وجه‌های کاربردی پرتودهی/ذخیره و نمونه‌گذاری/نمونه‌برداری و همینطور انتقال، باید میزان فعالیت چشمه در روش تحلیلی به ترتیب از 5.61 و 48.25 میلی‌کوری و در روش مونت‌کارلو از 6.67 و 56.36 میلی‌کوری کمتر باشد. این روش تحلیلی با تقریب نسبتاً خوبی داده‌های حاصل از کد قدرتمند MCNPX را تولید کرد.

اتاقک سربی, کبالت‌ـ60, حفاظ‌گذاری, ضریب تولید و انباشت دز, MCNPX