سعیده قشلاقی - دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران
مرضیه علیوندی وفا - نویسنده مسئول: استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران
خلیل اسماعیل پور - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریر، ایران
معصومه آزموده - استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران

هدف این پژوهش مقایسه میزان اثربخشی گروه درمانی رفتاری ـ ارتباطی، معنوی ­ـ­ دینی اسلام­محور و تلفیقی بر احساسات مثبت زنان با تجربه دلزدگی زناشویی بود. پژوهش نیمه­تجربی با طرح پیش­آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود. ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﺍﻳﻦ ﭘﮋﻭﻫﺶ شامل تمام ﺯﻧﺎﻥ متأهل ﻣﺮﺍﺟﻌﻪﮐﻨﻨﺪﻩ ﺑﻪ درمانگاه­ها و مراکز مشاوره ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮ تبریز بود که در زمستان و بهار سال 97 ـ 6 به­منظور ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ کمکهای ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ و ﺯﻧﺎﺷﻮﻳﻲ به ­این مراکز مراجعه کرده بودند. دربارۀ انتخاب نمونه تحقیق، لازم به­ذکر است که از میان افراد واجد شرایط بعد از اجرای پرسشنامه دلزدگی زناشویی در مرحله غربالگری اولیه، 48 نفر از زنانی که در این پرسشنامه نمره­هایی ببیشتر از میانگین به­دست آوردند به­شیوه نمونه­گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب، و ﺑﻪﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ در سه ﮔﺮوه آزﻣﺎﻳﺶ و ﻳﻚ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺪﻧﺪ. گروه­های آزمایشی طی هشت جلسه تحت مداخلات جداگانه­ای قرار گرفتند و گروه کنترل در فهرست انتظار قرار گرفت. ابزار این پژوهش شامل مقیاس دلزدگی زناشویی و پرسشنامه احساسات مثبت بود. برای تجزیه­و­تحلیل داده‌ها از روش تحلیل کوواریانس یکراهه استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد بین میانگین نمره­های گروه­های مورد مقایسه در متغیر احساسات مثبت در پس­آزمون تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>p). در مجموع، نتایج نشان داد که درمان تلفیقی نسبت به درمانهای رفتاری­ ـ ­ارتباطی و معنوی­ ـ دینی تأثیر بیشتری بر احساسات مثبت نسبت به همسر دارد.

گروه درمانی رفتاری ارتباطی, گروه درمانی معنوی دینی اسلام محور, گروه درمانی تلفیقی, دلزدگی زناشویی, احساسات مثبت