روناک طاهر پور دری - دانش آموخته دکتری روان شناسی بالینی دانشگاه عدالت، تهران، ایران
حمیدرضا حاتمی - نویسنده مسئول: دانشیار دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام، تهران، ایران
حسن احدی - استاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
غلامرضا ذاکری پور - استاد پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا، تهران، ایران
مریم کلهرنیا گل کار - استادیار، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

دیابت نوع دو از بیماریهای مزمن و شایع است که باعث به­خطر افتادن سلامت روانی افراد می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمانهای شناختی­ ـ ­رفتاری گروهی و درمان مثبت­نگر بر افزایش سرسختی روانشناختی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد. این مطالعه به روش نیمه­آزمایشی از نوع پیش­آزمون­ ـ ­پس­آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه مورد مطالعه افراد مبتلا به دیابت نوع دو شهر تهران در سال 95­ ـ ­96 بودند. نمونه آماری پژوهش 45 نفر (سه گروه 15 نفره) از افراد مبتلا به دیابت نوع دو بود که برای انتخاب آنها از روش نمونه‫گیری در دسترس استفاده شد. دو گروه مداخله به‌ترتیب در جلسات مداخله­ای درمانهای شناختی­ ـ رفتاری گروهی و درمان مثبت‌نگر قرار گرفتند و در این مدت گروه کنترل، مداخله­ای را دریافت نکردند. داده­ها با پرسشنامه­های استاندارد گردآوری، و با کمک نرم­افزار SPSS نسخه 22 تحلیل گردید. نتایج آزمون مانکووا نشان داد که درمان شناختی­ ـ رفتاری و درمان مثبت­نگر بر بهبود کیفیت زندگی و افزایش سرسختی روانشناختی بیماران مؤثر است (01/0>P). هم­چنین نتایج آزمون t نشان داد در برخی از مؤلفه­ها تأثیر درمانهای شناختی رفتاری گروهی از درمان مثبت نگر مطلوبتر است و تأثیر بیشتری بر بهبود کیفیت زندگی و سرسختی روانشناختی در زنان مبتلا به دیابت نوع دو دارد. به­نظر می‫رسد درمانهای شناختی­ ـ ­رفتاری گروهی و درمان مثبت­نگر به­عنوان درمان انتخابی در بهبود سطح کیفیت زندگی و افزایش سرسختی روانشناختی بیماران از اثربخشی مطلوبی برخوردار باشد؛ لذا استفاده از این مداخلات روانشناختی در محیط­های درمانی پیشنهاد می­شود.

درمان شناختی رفتاری گروهی, درمان مثبت نگر, سرسختی روانشناختی, کیفیت زندگی, دیابت نوع دو