علی غفاری - استاد دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی
مسعود عبداللهی نیا - دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران

در این مطالعه نشان داده شد که علم می‌تواند در بسیاری موارد آینده را پیش‌بینی کند. روش علمی پیش‌بینی آینده آن است که با مجموعه داده‌هایی از سیستم واقعی، مدلی مجازی طراحی شود که رفتارش شبیه سیستم واقعی باشد. شکل کلاسیک مدلسازی سیستم‌های دینامیکی نشان دادن آنها به‌وسیله مجموعه‌ای از معادلات دیفرانسیل خطی یا غیرخطی، معمولی یا با مشتقات جزئی است. شرط لازم و کافی برای پیش‌بینی آینده در سه ویژگی خلاصه می‌شود: اول، ارائه مدلی از سیستم واقعی با رفتاری مشابه آن؛ دوم، دانستن دقیق شرایط اولیه سیستم واقعی؛ سوم، دانستن دقیق عوامل مؤثر بر سیستم یا ورودی‌ها در زمان حال و آینده. تحقق این سه شرط آن‌قدر” اما و اگر» دارد که همه ناکامی‌ها در پیش‌بینی آینده به‌دلیل ناتوانی در دستیابی به آنهاست. در علوم مهندسی این اما و اگرها به اختصار «عدم قطعیت» نامیده می‌شود. مهم‌ترین مورد، عدم قطعیت در نمایش سیستم است که هیچ راهی برای به صفر رساندن آن وجود ندارد، ولی روش‌های متعددی برای کاهش آن ارائه شده است. یکی از روش‌های مدلسازی که در دهه‌های اخیر فراگیر شده، استفاده از روش‌های محاسبات نرم است. این روش علاوه بر سیستم‌های مهندسی، در سیستم‌های مرتبط با علوم انسانی و اجتماعی با عدم قطعیت قابل توجه، مانند اقتصاد و مدیریت، کاربرد وسیع یافته است. در مهندسی کنترل شما نه تنها آینده را پیش‌بینی می‌کنید، بلکه آن را به شکل دلخواه می‌سازید. در این مطالعه این مباحث بررسی و تحلیل شده است تا شیوه آینده‌پژوهی و پیرو آن آینده‌سازی بر مبنای علم مشخص شود.

پیش‌بینی آینده, مدل مجازی, عدم قطعیت, شرایط اولیه, ورودی‌ها, مهندسی کنترل