سپیده خطیب حقیقی - کارشناس پژوهشی، پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندر انزلی، ایران

آزولا با نام علمی Azolla Filiculoides از خانواده Azollaceae می باشد که یک جلبک آبزی است، با ساقه های زیزومیمنشعب، برگ های کوچک و ریشه معلق به طول 2 تا 5 سانتی متر که دارای گونه ها و زیر گونه های متفاوتی بوده و ازسازگازی و سرعت تکثیر بالایی برخوردار می باشد. این گیاه قادر است تمام سطح آب را در زمان کوتاهی پس از استقرار بهنحوی اشغال نماید که نور خورشید قادر به نفوذ به اعماق نباشد. عدم نفوذ نور به لایه های زیرین آب در این شرایط موجبتوقف و یا کاهش رشد گیاهان غوطه ور و تغییر در زیست بوم اکوسیستم آبی می گردد. هدف اصلی مدیریت علف های هرز،تغییر رابطه بین گیاه زراعی و علف هرز، به نفع گیاه زراعی است. استفاده از عوامل بیولوژیک برای تنظیم تراکم علف هایهرز، علاوه بر صرفه اقتصادی، از لحاظ محیطی نیز یک روش سالم و بی خطر است. نتایج نشان داد که آزولا به عنوان یهعامل بیولوژیکی باعث کاهش معنی دار علفهای هرز و در نتیجه کاهش مصرف علفکشها و در پی آن کاهش مصرفکودهای شیمیایی می شود که سازگاز با محیط زیست بوده و افزایش پایداری محیط زیست را در پی دارد. اما پرورش اینگیاه آبزی در بالا دست رودخانه و عدم کنترل و ورود آن از طریق کانال ها به رودخانه ها و تالاب ها باعث ایجاد پوششیکپارچه آزولا و افزایش درجه سمیت و اسیدی نمودن مناطق آبی شده و مرگ ماهیان و ارگانیسم های دیگر را باعث شدهاست ولی اگر به موقع از این گیاه استفاده شود از رشد گیاهان هرز با تقویت شالیزازها (به علت تثبیت نیتروژن) جلوگیریمی کند و هزینه وجین را کااش خواهد داد.

آزولا، کود، کنترل، علف هرز، مزارع برنج