فاطمه اویسی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه اردکان
احمد فتاحی اردکانی - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان

با افزایش روبه رشد جمعیت و نیاز روزافزون بشر به غذا و آب، ارزیابی بهره وری آب در بخش کشاورزی و نیز مبادلات آب مجازی امری مهم و ضروری به نظر می رسد. آب مجازی به مقدار آبی گفته می شود که یک کالا با یک فرآورده کشاورزی طی فرآیند، تولید، مصرف می کند تا به مرحله تکامل برسد. هدف از این مطالعه بررسی آب مجازی، بهره وری آب و مبادله آب مجازی محصول گندم سه شهرستان استان اصفهان (شهرستان اصفهان، اردستان و شهرضا) در بازه زمانی 33 ساله، از سال زراعی 62-1361 تا 94-1393 می باشد. به همین منظور مقدار آب مجازی با استفاده از نیاز خالص آبیاری که از نرم افزار NETWAT استخراج شد و با درنظر گرفتن راندمان آبی 48 درصد محاسبه شده است. براساس نتایج حاصلف م یانگین آب مجازی گندم شهرستان اصفهان، اردستان و شهرضا به ترتیب معادل 2/2، 2/68 و 2/29 متر مکعب برکیلوگرم بدست آمد. همچنین با توجه به مقدار متوسط تولید در شهرستان اردستان، میزان صرفه جویی در آب به طور متوسط براری محصول گندم با واردات از شهرستان اصفهان و شهرضا به ترتیب حدود 8476 و 6887 متر مکعب بدست آمد. در این پژوهش، شهرستان اصفهان وارد کننده ی آب مجازی و شهرستان اردستان و شهرضا صادر کننده آب مجازی در محصول گندم به شمار می روند.

آب مجازی، بهره وری آب، مبادله آب مجازی، گندم