حمیده مظاهری سیف - کارشناس علوم اجتماعی(دانشگاه تهران) و سطح۳ کلام اسلامی(جامعه الزهرا)

یکی از مسائل کلامی و مورد مناقشه متفکرین، مسئله انتظار بشر از دین است. متفکرین بر اساس دو مبنای انسان گرایی و خدا محوری به موضع گیری درباره این موضوع پرداخته اند. آیت الله جوادی در کتاب "انتظار بشر از دین" و آیت الله سبحانی در کتاب "مدخل مسائل جدید در علم کلام" جلد3، بر مبنای خدامحوری این مسئله را بررسی کرده اند. با وجود اختلاف نظر بین دو اندیشمند در مواجه با این موضوع ، در نهایت هر دو به تثبیت آموزه های دینی دست می یابند. آیت الله جوادی این موضوع را به عنوان یک مسئله کلامی پذیرفته و بر اساس عقاید و آموزه های اسلامی آن را بررسی می کنند. اما آیت الله سبحانی آن را موضوعی انحرافی و شبه ه ای قابل رفع در عقاید اسلامی می دانند. این نوشتار ضمن بررسی این چالش به تبیین مختصری از این موضوع می پردازد. با بررسی دو اثر فوق شاهد وجود مبانی و روش مشترک و غایت متفاوت بین دو اندیشمند هستیم. آیت الله سبحانی با اصلاح عنوان و مخاطب قرار دادن طالبان حقیقت به تبیین معارف دینی در این زمینه می پردازند و آیت الله جوادی با تبیین خاصی از مفهوم انتظار، با مخاطب قرار دادن سازندگان و پذیرنده های شبهات به دفاع از حقایق معارف دینی می پردازند. در نهایت هر دو متفکر در مسیر اصلاح نگرش انسان نسبت به گستره دین که نقش زیربنایی در کیفیت زندگی دارد،گام بر می دارند.

انتظار بشر از دین، نیاز بشر به دین، نگرش به زندگی،آیت الله جوادی، آیت الله سبحانی