فاطمه هدی - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

امروزه توجه به شخصیت بزهکار و بررسی و تجزیه و تحلیل آن و توجه به خصوصیات ذاتی و اکتسابی وی از اصول مورد پذیرش در حقوق جزای عمومی می باشد. امروزه اعمال مجازات بزهکاران بدون توجه به شخصیت آنها سبب خواهد شد که اهداف مجازات ها به سهولت قابل دسترسی نباشد لذا اعمال مجازات بدون توجه به شخصیت بزهکاران امروزه مورد پذیرش حقوق کیفری نمی باشد. نظر به اینکه توجه به عامل بزه از اصول مسلم در پذیرش حقوق کیفری و اعمال مجازات متناسب با شخصیت بزهکار مورد توجه جرم شناسان و حقوقدانان می باشد .هر چند که شناخت دقیق زوایای انسانی برای انسان دیگر امکانپذیر نیست و اصل فردی کردن مجازاتها همچون سایر اصول حاکم بر مجازات، زاییده اندیشه ای است که به ضرورت اجرای مجازات در جامعه بشری اعتقاد دارد، اما به نحوی که اصل تساوی مجازاتها را محدودتر می کند و مجازات مساوی در شرایط مساوی با خصوصیات مساوی برای متهمین، شایسته می داند که این امر با تشکیل پرونده شخصیت در کنار پرونده قضایی و اعمال نهادهایی همچون آزادی مشروط، تعلیق مجازات و... کامل می گردد تا مجرم که همانند یک بیمار است به بهترین نحو درمان گردد و اهداف مجازاتها با ویژگیهای آن در این راستا تحقق پذیرد. بدین منظور شخصیت بزهکار هم در حین صدور حکم و هم در اجرای مجازات، مورد بررسی قرار داده می شود و عواملی را که سبب شده فرد به سوی ارتکاب جرم برود شناسایی می گردد. البته این امور به طور ضمنی در برخی قوانین جزایی ایران برداشت می شود.

شخصیت، بزهکار، جرم، حالات روانی، اسلام