سید بهزاد محمدی - کارشناس GIS و برنامه ریزی شهری سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری شیراز
افشین کلایی - کارشناس تبلیغات شهری سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری شیراز
احمد نعمت الهی - کارشناس فضای سبز شهری سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری شیراز
بهاره خاقانی نژاد - کارشناس فضای سبز سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری شیراز

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف شناسایی المان های زیباشناختی، پراکنش و سطح برخورداری آنها در زیبایی و هویت بخشی به سطح منطقه شهرداری با بکارگیری قابلیت GIS (سامانه اطلاعات جغرافیایی) در مدیریت و ساماندهی المان های حجمی منطقه مورد مطالعه صورت پذیرفت. مواد و روشها: در این مطالعه المان های حجمی منطقه سه شهرداری بعنوان جامعه هدف شیراز مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. شیوه گردآوری اطلاعات، میدانی و با استفاده از ابزارها مثل دستگاه GPS و دوربین عکاسی و بازدید متخصصان و کارشناسان زیباسازی شهرداری شیراز بوده است. در این مطالعه ۳۵ المان شهری در محدوده منطقه سه شهرداری شیراز با استفاده از دستگاه GPS تعیین موقعیت نموده ایم. سپس از مشخصات توصیفی و کیفی المان های حجمی با استفاده از کار میدانی جمع آوری شد و با تلفیق این ویژگی های توصیفی به مشخصه مکانی (UTM) بانک اطلاعات مکان محور المان های حجمی شهر در محیط GIS ایجاد گردید. در مرحله پایانی ضمن شناسایی المان های زیباشناختی، چگونگی پراکنش الان ها و سطح برخورداری المان های حجمی در زیبایی و هویت بخشی به محلات منطقه مورد مطالعه، بررسی شد. نتایج: بیش از ۵۰ درصد تعداد المان ها در سطح یک محله (محله شماره ۹) قرار دارند. وضعیت برخورداری در دو محله حدود ۱۱.۴ درصد می باشد و فقط ۱۵ درصد المان ها در سطح ۱۲ محله تقسیم شده اند. به عبارت دیگر ۱۲ محله در منطقه مورد مطالعه با کمبود یا فقدان المان زیباشناختی مواجه است که به نیاز حمایت و توجه بیشتر متخصصان و برنامه ریزان شهری دارند. نتیجه گیری: سیستم اطلاعات جغرافیایی ابزارهای کاربردی است که در صورت تحقق، بهره وری و کارکرد بهینه، می تواند بهبود مطلوب تر خدمات زیباسازی را به همراه داشته باشد. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) با مدیریت اطلاعات شهری، پشتیبان بسیار مطمئنی برای تصمیم گیری، غنی سازی و به روز کردن مشخصات کمی و کیفی المان های حجمی یا زیباشناختی شهری است.

المان های حجمی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، منطقه سه شهرداری شیراز، پایگاه داده های مکانی