بهرام امانی - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه زنجان
کیوان سلیمان زاده چوبر - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه زنجان

اگر نگاهی به نهاد اداری و تاثیر ایرانیان در چند حوزه ی مربوط به دوره عباسی از جمله حجابت(پرده داری) ، نقش ایرانیان در انتقال فرهنگ و تمدن مربوط به دوره باستان و همچنین امور مربوط به وزارت و تاثیر ایشان بر تصمیم گیری های خلفا داشته باشیم، دیده می شود که ایرانیان در این زمینه ها گذشته درخشانی داشته اند. و باعث ایجاد افق های نوینی در این زمینه ها شده اند. عراب وقتی ایران را فتح کردند برای اداره هر چه بهتر قلمرو خود نیازمند استفاده از ایرانیان در مقام ها و منصب های وزارتی ، دیوانی و حاجبی شدند. و در این زمینه ایرانیان در تثبیت نهاد دیوانی و وزارتی در دوران عباسیان جایگاه قابل توجهی را دارا بودند و برای انجام کارهای دیوانی و اداری بسیاری از ایرانیان به کار گرفته شدند. و با خدمات خود خدمت شایانی به دولت عباسیان کردند. از جمله ی این خاندان های که در دوره ی اول عباسیان که از سال 132 آغاز و تا سال 232 ه.ق ادامه پیدا می کند خاندان های برمکیان و خاندان سهل بودند. دوره ی درخشان را برای خلافت عباسی رقم زدند که تاریخ نشانگر کاردانی و تلاش های این خاندان ها می باشد. و اما در دوره دوم خلافت عباسی ما شاهد پسرفت عباسیان در امور اداری و دیوانی هستیم چرا که زمینه ساز شکل گیری امیرالامرایی بر ضد وزارت هستیم. پژوهش حاضر به بررسی جایگاه ایرانیان در تشکیلات وزارتی و پرده داری عباسیان از سال 132 تا 232 ه.ق می پردازد. و با استفاده از منابع کتابخانه ای در تلاش است این برهه از تاریخ را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد

عباسیان، ایرانیان، وزارت ، پرده داری