علی تبار - مدیرعامل، مهندسین مشاور ایمن سازه فدک، تهران، ایران
لیلا ملک محمدی - کارشناس، مهندسین مشاور ایمن سازه فدک، تهران، ایران

هر دو کشور ایران و ژاپن وجوه مشترکی در موضوع بلایاي طبیعی داشته و در بحث زلزله هر دو کشور در منطقه فعال و لرزهخیز جهان قرار دارند. در طی قرن گذشته به ویژه در دو دهه اخیر اقدامات گسترده اي در هر دو کشور براي ایجاد آمادگی براي مقابله با بحران زلزله صورت پذیرفته است. کشور ژاپن پس از زلزله سال 1995 شهر کوبه اقدامات وسیعی را با درس گرفتن از این زلزله آغاز نموده و امروزه دستاوردهاي مهمی در امر مدیریت بحران در زمان بروز زلزله در کشور ژاپن مشاهده میگردد.در ایران نیز به ویژه پس از زلزله سال 69 منجیل موضوع زلزله به یک موضوع مهم ملی تبدیل شد. لیکن خسارات و تلفات بالاي انسانی در زمین لرزه هاي بعد نشان داد که میبایست با رویکرد بهبود پویا و فعال، بحث مدیریت بحران به صورت فراگیر مد نظر قرار گیرد. از این رو به منظور بهره مندي از تجارب، موضوع مدیریت بحران را میتوان از وجوه مختلف بین دو کشور مقایسه نمود. در این مقاله سعی شده است بخشی از تفاوتهاي بین دو کشور از نظر رویکرد و تخصص مورد توجه قرار گیرد، که این امر نیازمند توجه به ابعاد و زوایاي مختلف در سیاستگذاري خرد و کلان مدیریت بحران در دو کشور است. بررسی محتوایی و شکلی برنامه ریزي ها و سیاست گذاري نشان میدهد که 6 تفاوت عمده در رویکرد و نگاه حاکم بر مدیریت بحران در ژاپن و ایران وجود دارد. ینحوه بهره برداري از شرایط پیش آمده، نوع نگاه دولت با موضوعات مرتبط با بحران، نظیر امدادرسانی، بازسازي، جبران، آموزش همگانی و ارتقاي فرهنگ ایمنی ، مستند سازي و ثبت وقایعی و توجه به ساخت وساز اصولی، تهیه، به روز نمودن ضوابط و معیارهاي فنی و مورد نیاز و سوق دادن مردم و بخش خصوصی به سمت قانونمنديی و پاسخ گویی و ساختارسازيی این تفاوتها است.

زلزله، ایران، ژاپن، مدیریت بحران