علیرضا عرفانی - دانشیار اقتصاد – دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری- دانشگاه سمنان
محمدرضا حسین احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اقتصاد دانشگاه سمنان

نقدینگی سرگردان و جذب نشده به تولید یکی عوامل ناتوانی اقتصاد ایران در دستیابی به تعادل میباشد.کنترل نقدینگی از وظایف اصلی بانک مرکزی بعنوان متولی خلق پول در اقتصاد میباشد. بانک مرکزی از طریق سیاست پولی و ابزارهای آن، نسبت به وضعیت پول و رشد آن واکنش نشان میدهد تا بصورت مستقیم و غیر مستقیم ( تاثیر سیاست مالی )، ثبات پولی و ثبات مالی را تحقق بخشد.در این پژوهش عملکرد اقتصاد طی دوره ده ساله 1387-1396 با مقادیر بهینه حاصل از دو سیاست پولی بهینه حدی، مقایسه شده است. بعبارتی نتایج پیشبینی اثرات دو سیاست انبساطی و انقباضی پولی افراطی بهینه با مقادیر واقعی متغیرهای اقتصادی که نتایج اجرای سیاستهای اجرا شده بوده است مورد مقایسه قرار گرفته است.نتیجه اینکه، با توجه به رابطه حجم پول و تولید در اقتصاد، سیاستگذار جهت دستیابی به تولید بیشتر و همچنین کاهش بیکاری، سیاست انبساطی حدی را در کنار سیاست مالی مدنظر قرار داده است بطوری که از طریق کنترل کسری بودجه و کنترل نرخ سود بانکی حقیقی، نسبت به کاهش فعالیتهای سوداگری که نقطه مقابل تولید میباشد، اقدام نموده است.همچنین از بین دو سیاست حدی، سیاست انقباضی افراطی با شرایط اقتصاد ایران در دوره مورد مطالعه سازگاری داشته و سیاست گذاری بر مبنای آن امکان پذیر بوده است. در صورت اجرای این سیاست طی دوره مورد مطالعه، رشد اقتصادی بالاتر همراه با کاهش حجم پول ( کاهش تورم بلند مدت ) صورت می گرفته است. همچنین سرمایه گذاری در تولید بواسطه هدف گذاری نرخ بهره حقیقی بزرگتر، افزایش می یافته است..

نرخ بهره، برنامه ریزی چند هدفه، بهینه سازی، ایران