فاطمه سهرابی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرمت و حفاظت بناهای تاریخی ، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین الملل امام خمینی(ره)
زهرا عباسی مهر - دانشجوی کارشناسی ارشد مرمت و حفاظت بناهای تاریخی ، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین الملل امام خمینی(ره)

افراد بینا در مواجه با بناهای تاریخی به واسطه دید آن ها تنوعی که در محیط است به صورت خود آگاه یا ناخود آگاه قادر به کسب اطلاعات و تجربیات می شوند که بیشتر توسط حاس بینایی آن ها درک می شود. مرمتگران و معماران کیفیات فضاها ها را انحصارا بر اساس ادراک بصری طبقه بندی، ارزیابی و طراحی کرده اند. اما نکته قابل تامل این است که یک فردی که قادر به دیدن نیست و هیچ درک درستی از فضا ندارند چگونه می تواند با فضا ارتباط برقرار کند. حضور افراد در جامعه بسته به شرایطی است از درک افراد از محیط بیرون خود وقتی اقراد هیچ درکی از این فضاها نداشته باشند در جامعه حضور پیدا نمی کنند و منزوی و گوشه گیر خواهند شد. در حالی که اغلب تمرکز مرمتگران و معماران بر روی حواس دیداری و ادراک محیط بر اساس آن است یک جامعه آماری هر چند کوچک که قادر به دیدن نیستند این مقاله به توقع افراد از بناهای تاریخی را بر اساس تجربیات مردم و درک آن ها از بنا های تاریخی پر داخته است. در بررسی این تحقیق به توقعات حسی و درک فضایی در محیط و ارتباط انسان با آن بسیار تاثیر گذار بوده است و با استفاده از دیگر حواس به لایه های متفاوتی از درک فضا فراهم کرده است. در ک فضا برای افراد نابینا به احساسی همچون بویایی، شنوایی و لامسه به خودی خود تحت تاثیر محیطی که در آن قرار گرفته اند تشخیص داده می شوند. بنابراین باید همانطور که بینایی برای درک محیط امری مهم تقلی می شده و مرمتگرا ن و معاران از آن استفاده می کردند حواسی دیگر از جمله بویایی، شنوایی و لامسه را نیز برای تقویت حس مکان استفاده شود. لذا توجه بیشتر به درک افراد نابینا از محیط پیرامون خود امری ضروری برایمعماران و مرمتگران می باشد.

اداراک، ادراک محیط، بناهای تاریخی، افراد نابینا، گردشگری نابینایی.