فاطمه معین الدینی - استادیار دانشگاه پیام نور

ادبیات داستانی پایداری با بهره‌گیری از قالب‌های مختلف و متنوع، در فضای واقع گرا و به شیوه "پس رویدادی" به بیان حوادث و وقایع دوران دفاع مقدس پرداخته و جاودانه نمودن دلاوری‌ها و سلحشور های از جان گذشتگان و دلاوران سرزمین ایران اسلامی را وجهه همت و هدف والای خود قرار داده است. گره خوردگی کنش‌های داستانی بااحساس، عاطفه و تجربۀ راویان این نوع ادبی، سبب شده که بسیاری از وقایع و حوادث تحت تأثیر اصل تداعی معانی به ذهن نویسندگان وارد ‌شود و از آنجا در پهنه بیان و داستان، بروز و ظهور یابد. در رمان "دا" که یکی از رمان‌های بسیار تأثیرگذار ادبیات پایداری است، راوی و نویسنده هر یک به نوبه خود، تحت تأثیر فضای معنوی اثر قرار گرفته‌اند و با بهره‌گیری آگاهانه یا ناخودآگاه از تکنیک‌های گوناگون داستانی، به آفرینش این اثر ارزشمند پرداخته‌اند. در این گفتار، نویسنده با استفاده از روش سند کاوی بود به شیوۀ تحلیلی - توصیفی، جایگاه و نقش "تداعی معانی" را در فراخوانی حادثه‌ها و شکل دهی به آنها در مرکز توجه خود قرار داده و پس از تبیین اصول و مبانی حاکم بر این اصل، نقش‌ها، زمینه‌ها و کارکردهای آن را در کتاب "دا" نشان داده است.

تداعی معانی، ادبیات داستانی پایداری، دا، مشابهت، مجاورت، تضاد