کارکردهای روای کشمکش در سه داستان کوتاه جنگ تحمیلی (هانیه، دریاقلی، شب‌نشینی در جهنم، از مجموعه داستان‌های کوتاه یوسف)

داستان کوتاه دفاع مقدس در یک دهه اخیر، تحویل چشمگیری در عرصه کاربرد تکنیک و سازه های نوین داستان نویسی داشته است. با واکاوی عناصر منفرد پیکرۀ این داستان‌ها می‌توان جنبه‌های هنری آنها را نشان داد. در پژوهش با نگاهی ساختاری به کارکرد کشمکش، به عنوان یکی از مهم‌ترین وابسته‌های عنصر پیرنگ، الگوی «رابرت مک کی» دربارۀ سطوح سه‌گانه کشمکش بررسی شده است. پس از آن، سه مشخصه مشترک رواییی کشمکش، شامل کشمکش جسمانی، کشمکش عاطفی و کشمکش زمان و مکان، به منظور نشان دادن شگردهای به کار رفته در سه داستان کوتاه دفاع مقدس به نام‌های «هانیه» نوشتۀ مهدی نور محمدزادۀ، «دریا قلی» نوشتۀ زهرا مشتاق و «شب نشینی در جهنم» نوشتۀ داوود امیریان، از مجموعه داستان‌های برگزیده مسابقه سراسری داستان‌نویسی کوتاه یوسف (۱۳۸۵ ه.ش) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که نویسندگان داستان‌های مورد بررسی، در کاربرد عنصر کشمکش برای نشان دادن عدم تعادل نخستین در روایت داستان از شگرد تعلیق در سه سطح کشمکش درونی، فردی و فرا فردی بهره گرفته‌اند. نویسندگان این آثار با کاربرد وجوه سه‌گانه کشمکش، ضمن بیان نمایشی داستان است به توصیفت جزئیات و تحول شخصیت‌ها پرداخته اند.

Keywords:

کشمکش , داستان کوتاه یوسف , رابرت مک کی , شخصیت