غلامعلی زارع - استادیار دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی گلستان
سید ربیع رضوی - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی و مدرس موسسه آموزش عالی گلستان

شعر حماسی از گذشته تاکنون یکی از انواع مهم ادبی بوده است اما شعر حماسی با جنگ و قهرمانی‌های مبتنی بر آن درآمیخته است از طرفی دیگر امروز، آدمی ادوار مهمی از پیشرفت و ترقی را پشت سر گذاشته است و حتی سازمان‌های وسیعی چون سازمان ملل ما تأسیس کرده است تا به یاری آنها روابط صحیح مبتنی بر گفت وگو و صلح را میان انسان‌ها نهادینه کند، پس ضرورت رسیدن حماسه در دوران معاصر چیست؟ در این مقاله بر آنیم تا این مسئله را تبیین کنیم. جنگ و نبرد و قهرمان محوری، اگر چه با ادبیات حکاسی در آمیخته است، واقعیت این است که این نوع ادبی، علاوه بر کارکردهای رزمی، کارکردهای غیر رزمی هم دارد که در مجموع، این کارکردهای رزمی و غیررزمی، این نوع ادبی را همچنان خواندنی می‌نمایند. مهم‌ترین کارکردهای که در این مقاله در یک ادبیات حماسی در دوران معاصر، برشمرده ایم عبارتند از : الف) تشجیع و تشویق به قهرمانی، ب) وطن دوستی، ج) دشمن ستیزی، د) گرامی داشت نام دلاوران و قهرمانان، ه) تعلیم و بزرگی و بزرگواری، و) دشمن شناسی، ز) هویت سازی.این مقاله نشان می‌دهد که ادبیات حماسی جز آنچه در گذشته بدان می پرداخته است، کارکردهای دیگری هم دارد؛ از این روی ضروری است که انسان در دوران معاصر نیز حماسه بیافریند و حماسه بخواند تا از آن برای حفاظت از اصالت انسانی خویش در ابعاد گوناگون مدد جوید.

حماسه، شعر حماسی، ادبیات حماسی، شعر مقاومت، جنگ