راضیه آستانه - کارشناس ارشد معماری ، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده ، فارس ، ایران

پرورش و حمایت از کودکان رسالتی است که از دیرباز بر آن تأکید فراوان شده است. در این میان تربیت و صیانت از کودکانبدسرپرست و بی سرپرست، مأموریتی است بس خطیرتر و حساس تر. این کودکان که به صورت موقت یا دائم از نعمت سرپرستمحروم شده اند، ممکن است در خانواده های جایگزین یا در مراکز نگهداری کودکان بی سرپرست یا بدسرپرست پرورش یابند.در جهت رشد و شکوفایی این کودکان، تأمین نیازهای اصلی آنها، نقش اساسی را بر عهده دارد که در این میان می توان به حسامنیت و آرامش آنها اشاره کرد. در این مقاله سعی داریم ویژگی های معماری خانه هایی برای کودکان بی سرپرست که بزرگترینمشکل آنها فقر عاطفی و نداشتن خانواده است را بیان کنیم. خانه های که فضای آن حس حمایت و امنیت را برای این کودکان بهوجود آورد و محیط خانواده را برایشان تداعی کند. متأسفانه این موضوع در کشور ما بسیار نادیده گرفته می شود و به کودکانبی سرپرست و محیط ها و فضاهای مورد نیاز آنها توجه خاصی صورت نمی گیرد. ما در این پژوهش شرایط محیطی مناسب درپاسخگویی به نیازهای روحی و روانی این کودکان را مورد بررسی قرار می دهیم و در نتیجه مشاهده می کنیم که طراحی فضایاقامتی برای کودکان بی سرپرست و بدسرپرست که در آن احساس آسایش و امنیت وجود داشته باشد نه تنها موجب پیشرفت قابلتوجه این کودکان در تعاملات اجتماعی و تحصیلی شده، بلکه این کودکان را که ناخواسته تبدیل به عضوی با پتانسیل های بالابرای قانون شکنی، آزار و اذیت قرار گرفته اند را به عضوی مفید برای جامعه تبدیل می کند.

کودک، بی سرپرست، بدسرپرست، احساس امنیت، اعتماد