سیده زینب موسوی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان

تحلیل عناصر داستانی نیز یکی از حوزه های نقد ادبیات داستانی است که می تواند به تقویت داستاننویسی در بین نویسندگان کمک کند. داستان یکی از موثّرترین انواع ادبی است که امروزه نقش بزرگی در عرصه ادبیات یافته است و داستان- نویسی به عنوان پدیدهای ادبی و هنری که نمایانگر اندیشۀ درونی نویسنده است، از گذشته تاکنون ذهن ادیبان و متفکران زیادی را به خود مشغول داشته است. «الدوز و کلاغ ها» اثری است داستانی، قدرت صمد بهرنگی در بیان مطالب به شیوه ی داستانی در تمامی این اثر مشهود است. داستان کوتاه الدوز و کلاغ ها، این قابلیت را دارد که مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. این داستان با بهرهمندی از فنون عناصر داستان پردازی نوین بیان شده است. عناصر داستان به گونه ای است که مخاطب در برخورد با آن به مثابه یکی از شخصیت های داستان حضور فعال دارد. در این داستان بسیاری از جنبه ها و عناصر داستانی متعارف دیده می شود، که هدف این مقاله بررسی و تحلیل عناصر داستانی نظیر: طرح داستان، شخصیّت، درونمایه، زاویۀ دید، لحن و جایگاه گفتگو و صحنه و صحنه پردازی، است و پیوستگی اجزای سازندة داستان ها بیان شود؛ بنابراین در این جستار که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخان های انجام گرفته، نگارنده برآن است به بررسی این رمان جذاب بپردازد و عناصر و کارکردهای اجزای آنها را بیان نماید. نتیجۀ این پژوهش نشان می دهد که صمد به رنگی با توانایی و مهارت عناصرداستانی را در این داستان بکار برده است و بین رویدادها و شخصیت های داستان ارتباط برقرار نموده است.

داستان پردازی، عناصرداستان، داستان الدوز و کلاغ ها، صمد بهرنگی