مهین دخت فرخ نیا - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
مژگان ونارجی - دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات مقاومت دانشگاه شهید باهنر کرمان

مطالعات پسااستعماری یکی از حوزه‌های مطالعات جدید در مورد کشورهایی مستعمره است. پدیدۀ «پسااستعماری» (Post-Colonialism) در اواخر قرن بیستم و در بافت کشورهای مستعمره ای که به دنبال گونه ای استعمارزدایی است از فرهنگ، تاریخ، ادبیات و از همه مهم‌تر هویت خویش بودند، متولد گشت. این پژوهش قصد دارد، با استفاده از این حوزۀ مطالعاتی، تأثیر فرهنگی دوران استعمار را در فضایی کلی شعر آفریقای جنوبی تبیین کند. با توجه به این هدف، پس از اشاره‌ای مختصر به وضعیت سیاسی و پیشینه ادبی آفریقای جنوبی ، ضمن تبیین نظریۀ پسااستعمارگرایی، تعدادی از اشعار ترجمه‌شدۀ این منطقه، از این دیدگاه بررسی شده است. مهم‌ترین دغدغۀ ذهنی شاعران مقاومت این دیار، هویت یابی است که از آنها طریق غیریت سازی و تفکیک مرزهای فرهنگی خود با استعمارگران امکان‌پذیر می‌دانند. مؤلفه‌های غیریت سازی در شعر مقاومت آفریقا در دو محور پایداری و تجدید حیات فرهنگی به نمایش درآمده اند. در این اشعار، مبارزه با جلوه های گوناگون استعمار، بازگشت به گذشته، احیای سنت‌های بومی و ملی و نوسازی علمی و فرهنگی تنها راه استعمارزدایی از فرهنگ و هویت قارۀ آفریقا و نیز کشور آفریقای جنوبی معرفی ‌شده است.

استعمار، پسااستعمارگرایی، شعر مقاومت، آفریقا، آفریقای جنوبی