یوسف مولایی - مدیر گروه روابط بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
روح اله ملکی عزین آبادی - دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه تهران و پژوهشگر مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی

منطقۀ ژئوپلیتیک دریای خزر بعد از فروپاشی شوروی سابق هویت جدیدی به‌دست آورده و به صورت یک منطقۀ فعال و دارای کارکرد چندبعدی ظهور کرده است. در این راستا، پیوستگی منافع بازیگران جهانی ازجمله ایالات‌متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، ترکیه و چین با کشور‏‏های ساحلی بر پویایی و پیچیدگی منطقه افزوده است؛ به‌گونه‌ای که رقابت‌های قدرت‏های بزرگ در این منطقه، معضلاتی را برای منطقه در پی داشته است. وجود ذخایر انرژی منطقه و همچنین توجه به منطقه به‌عنوان کریدور تجارت و حمل‌ونقل و مسیر اتصال اروپا به آسیا، پیامد‏هایی را برای کشور‏های ساحلی در زمینۀاستقلال سیاسی، دموکراسی، ثبات و امنیت و به‌ویژه رژیم حقوقی خزر به دنبال داشته است. مؤلفین این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این سؤال هستند که «استراتژی غرب جهت تأمین انرژی چه تأثیری بر وضعیت رژیم حقوقی خزر داشته است؟» در پاسخ، فرضیه مقاله آن است که استراتژی غرب در منطقۀ خزر جهت تأمین انرژی، تاکنون باعث ابهام در مرزها و تأخیر در تعیین رژیم حقوقی خزر شده است.

دریای خزر, حامل‏ های انرژی, استراتژی غرب, رژیم حقوقی, مرزهای خزر