اثر نوروفیدبک بر عملکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی- عدم تمرکز تحت درمان با متیل فنیدیت

زمینه و هدف: اختلال نقص توجه-بیش فعالی از شایع­ترین اختلالات عصبی-رفتاری دوران کودکی است و سهم بزرگی از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار داده است. با توجه به پیشرفت علوم اعصاب شناختی و رفتار درمانی و شناخت-رفتار درمانی و تاثیر آن­ها در درمان بیماری­های روان­پزشکی، لزوم بهبودی هر چه سریع­تر این اختلال و توجه به علت عصبی-رفتاری بیماری و همچنین وجود مطالعات مختلف در زمینه ترکیب درمان دارویی و غیر دارویی، ما را برآن داشت که این پژوهش را انجام دهیم. هدف ما در این مطالعه بررسی اثر درمانی متیل فنیدیت به همراه نوروفیدبک روی عملکرد اجرایی کودکان مبتلا به اختلال بیش­فعالی در کلینیک­های تخصصی و فوق­تخصصی روان­پزشکی اطفال دانشگاه علوم پزشکی تبریز بود. مواد و روش کار: مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده سه سو کور با طراحی دوبازویه موازی می­باشد. جامعه آماری را مراجعین مبتلا به به اختلال بیش فعالی-کمبود توجه-تکانشگری (ADHD) که به کلینیک­های تخصصی و فوق­تخصصی روان­پزشکی اطفال دانشگاه علوم پزشکی تبریز مراجعه کرده اند، تشکیل داده است. از بین مراجعینی که برای نخستین بار تشخیص ADHD را گرفته اند، ۴۰ نفر را از بین صدها پرونده حائز شرایط با ایجاد توالی تصادفی یک در میان، در دو گروه درمانی (متیل فنیدیت و متیل فنیدبت با نوروفیدبک)جای داده شد. نمونه­ ها، یک بار ابتدای مطالعه و بار دیگر پس از اتمام دوره درمانی با پرسش­نامه­های کانرز والدین (Parent’s Conners)  و آزمـون عملکرد پیوستـه(CPT-۲)  بررسی شـده و داده­های به دست آمـده با نـرم افـزار SPSS ۱۹ و با در نظر گرفتـن P-Value< ۰.۰۵ توسط آنالیزگر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در گروه متیل فنیدیت و متیل فنیدیت با نوروفیدبک بین قبل و بعد درمان تفاوت معنی­داری در کاهش علائم شاخص بیش فعالی، توجه/شناخت، تکانشگری/ نافرمانی کانرز و خطای ارتکاب، خطای حذف و زمان واکنش آزمون عملکرد پیوسته وجود دارد که میزان بهبود آن­ها به طور معنی­داری در گروه متیل فنیدیت با نوروفیدبک بالاتر است. نتیجه گیری: نتایج نشان می­دهد که بیشترین فراوانی شرکت­کنندگان از نظر جنسی، مربوط به پسرها (۳۴ پسر- ۶ دختر)، و از نظر سطح تحصیلات به ترتیب ابتدایی، پیش دبستانی-آمادگی و در نهایت راهنمایی می­باشد. میانگین سنی شرکت­کنندگان ۲/۳۸±۹/۲ سال به دست آمد. همچنین پژوهش حاصل نشان داد که درمان متیل فنیدیت به همراه نوروفیدبک بهتر از درمان متیل فنیدیت در کاهش علائم بیش فعالی، نافرمانی/ تکانشگری، عدم توجه/ شناخت، بهبود عملکرد اجرایی (بهبود خطای حذف، خطای ارتکاب و زمان واکنش) کودکان مبتلا به بیش فعالی- کمبود توجه موثر است.

Keywords:

Neurofeedback , Executive Function , Children , ADHD , Methylphenidate , نوروفیدبک , عملکرد اجرائی , کودکان , بیش فعالی- کمبود توجه , متیل فنیدیت