جایگاه گزارش های تاریخی در تفسیر المیزا ن

تفسیر المیزان در 20 جلد و بالغبر ده هزار صفحه توسط علامه سید محمدحسین طباطبایی به زبان عربی و در طول هفدهسال (1334 تا 1351 شمسی) به نگارش درآمد و مفصل ترین تفسیر شیعی معاصر است. از ویژگی های منحصربه فرد اینتفسیر، «جامعیت» آن است. جامعیت تفسیر المیزان از دو بُعد قابل توجه است اول جامعیت محتوا و دوم جامعیت مربوط به منابعی که علامه از آنها بهره گرفته است. ایشان در بعد منابع از کتب متنوع تفسیری ) 27 تفسیر مکتوب شیعی و سنی(،منابع حدیثی (99 منبع حدیثی مکتوب شیعی و سنی)، کتب ادیان پیشین (تورات، انجیل، اوستا و شروح و تفاسیر مربوط بهآنها) و از همه مهمتر، منابع تاریخی (22 منبع تاریخی متقدم و متأخر) و ... استفاده کرده است. در این پژوهش که با هدفبررسی جایگاه گزارش های منابع متقدم تاریخی در تفسیر المیزان انجام گرفته است، از روش تحقیق توصیفی -تحلیلی بهرهبرده ایم. روشن شدن میزان اعتماد علامه به داده های منابع تاریخ نگارانه (امری که کمتر مورد توجه دیگر مفسران قرار گرفتهاست) و بهره گیری از آنها در توضیح محتوای آیات و یا تأیید و رد آرای مفسران از نتایج این پژوهش است .

Keywords:

تفسیر المیزان , علامه طباطبایی , منابع تاریخی , طبری , مسعودی , بیرونی