ویژگی‌ های ژئوفیزیکی کانسارهای مس پورفیری غنی از طلا: مطالعه موردی در کانسار مس- طلای پورفیری دالی، استان مرکزی

ژئوفیزیک اکتشافی روشی ارزان، سریع و کارآمد برای شناخت عوارض زیر سطحی است. اما ژئوفیزیک روشی غیرمستقیم است و بهره‌برداری از اطلاعات ژئوفیزیکی مستلزم تفسیر دقیق و هدفمند داده‌های برداشت‌شده است. برای تفسیر کارآمد داده­‌های ژئوفیزیکی در اکتشاف کانسارها، ابتدا باید شناخت کاملی از مدل کانسار و ویژگی­‌های زمین‌شناسی از قبیل سنگ­‌های میزبان، آلتراسیون­‌ها، کانی­‌شناسی و جایگاه کانی‌سازی در آن نوع کانسار داشت. قبل از حفر گمانه­‌های اکتشافی،  با استفاده از مطالعات ژنتیکی و داده­‌های اکتشافی اولیه و همچنین شواهد سطحی باید یک مدل مفهومی برای کانسار مورد بررسی ارائه‌کرد و با توجه به ویژگی‌های آن مدل مفهومی، روش­‌های ژئوفیزیکی مناسب، انجام و داده­‌‌های اکتسابی تعبیر و تفسیر می‌شوند. در این پژوهش با توجه به مدل مفهومی و کنترل کننده‌های کانی‌سازی عمومی کانسارهای مس- طلای پورفیری نظیر اهمیت زون پتاسیک با توجه به حضور کانی‌های همیافت مگنتیت، کالکوپیریت، بورنیت و پیریت در استوک‌های دیوریتی، داده‌های ژئوفیزیکی مغناطیس­‌سنجی، مقاومت ویژه الکتریکی و پلاریزاسیون القایی کانسار مس- طلای پورفیری دالی در ایران مورد بررسی قرار‌گرفت. به‌دلیل غنی‌شدگی کانی­ مگنتیت در زون دگرسانی پتاسیک و تهی‌شدگی آن در زون دگرسانی فیلیک، روش مغناطیس­‌سنجی روشی کارآمد برای زون­‌بندی دگرسانی­‌های مختلف در کانسارهای مس- طلای پورفیری است. همچنین با توجه به وجود کانی­‌های سولفیدی به‌صورت افشان، روش پلاریزاسیون القایی، روشی مناسب برای تعیین گستره کانی­‌های سولفیدی است. روش مقاومت ویژه الکتریکی نیز برای ردیابی لیتولوژی، دگرسانی و کانی­‌های فلزی مفید است. این پژوهش نشان‌داد که در کانسار مس– طلای پورفیری دالی، زون­‌های با آنومالی مثبت و قوی مغناطیسی معیار بسیار مناسبی برای ردیابی کانسار است. شارژپذیری به‌شدت متأثر از درصد پیریت است و زون­‌های با رسانایی و شارژپذیری خیلی زیاد و آنومالی­‌های منفی مغناطیسی، منطبق بر هاله­‌های زون­‌های دگرسانی فیلیک و آرژیلیک است و دارای کانی­‌سازی ناچیز است. آنومالی مغناطیسی، رسانایی بالا (رسانایی کم نیز زون­‌های سیلیسی را نشان می­‌دهد که حاوی کانی­‌سازی هستند) و شارژپذیری متوسط تا بالا منطبق بر زون دگرسانی پتاسیک که حاوی کانی­‌سازی سولفیدی مس و طلاست، دارند. این ویژگی­‌های ژئوفیزیکی مهم‌ترین ردیاب کانی­‌سازی در این کانسار است.

Keywords:

: ویژگی های ژئوفیزیکی , کانسارهای مس-طلا پورفیری , کانسار دالی , زون دگرسانی پتاسیک