عبدالباسط مرادزاده - استادیار گروه مدیریت دانشگاه ولایت ایرانشهر

امروزه در بسیاری از جوامع برای پیشبرد اهداف توسعه ای از رویکردهای مبتنی بر ظرفیت سازی در ذینفعان استفاده میشود. این رویکردها با اتکاء بر تجربه، توان و مهارتهای کلیدی اعضای جامعه محلی، برنامه های ترویجی و توسعهای را پیش میبرند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و معرفی برخی الگوهای موفق در این زمینه با رویکرد توصیفی تحلیلی انجام شده است. نتایج نشام می دهد که طرحها و الگوهای موفقی در مناطق مختلف دنیا در این زمینه فعال بوده و عمده ی موفقیت آنها بر اساس میزان همراهی و مشارکت اعضای جامعه مورد نظر ارزیابی شده است. هر چقدر ذینفعان تمایل بیشتری به همراهی با اهداف و برنامه های این قبیل پروژه ها داشته اند، اهداف طرح با موفقیت بیشتری همراه بوده است. از جمله برجسته ترین این طرح ها می توان به صندوق کارآفرینی اجتماعی آکیومن، بنیاد آرزو در افغانستان، گرامین بانک در بنگلادش، طرح پروگرسا در مکزیک، پروژه توانمندسازی و فقرزدایی »بولسا فامیلیا« در برزیل، آکادمی اختر حامدخان در پاکستان و بنگلادش، بنیاد آشوکا، شبکه زنان سوغر در پاکستان، بنیاد مامامونی در نیجریه و پروژه های توانمندسازی۵ بنیاد برکت در ایران اشاره نمود. بر مبنای مطالعه الگوهای اشاره شده، پیشنهاد می شود زمینه توسعه برنامه های توانمندسازی با رویکرد مشارکتی و اجتماع محور به ویژه در مناطق مستعد روستایی ایران بیش از پیش فراهم شود.

مدل تجربی، ظرفیت سازی، جوامع محلی، توسعه پایدار