خلیل نوروزی - استادیار دانشکده و پژوهشکده مدیریت و برنامه ریزی راهبردی دانشگاه امام حسین(ع)، تهران، ایران
احسان ملانوری شمسی - دانشجوی کارشناسی ارشد فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق، تهران، ایران
حامد ملانوری شمسی - دانش آموخته کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه امام صادق، تهران، ایران

این مقاله با هدف شناسایی الگوهای ذهنی توسعۀ فرهنگی شهروندان استان‌های غرب کشور با استفاده از روش‌شناسی کیو انجام شده است. روش پژوهش، آمیخته بوده و روش گردآوری داده‌ها کیفی، از نوع کیو است. تالار گفتمان پژوهش، دربردارنده مدیران سازمان‌های دولتی و استادان دانشگاهی مرتبط با حوزه فرهنگ بوده‌اند که در این عرصه پیشینه مطالعاتی یا زمینه‌های اجرایی‌ای در سطح استان داشته‌اند. جامعۀ آماری پژوهش، دربردارنده شهروندان سه استان کرمانشاه، کردستان، و ایلام است که به‌صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. براساس مصاحبه‌های انجام‌شده، تعداد 49 گزاره کیو استخراج شد. در گام بعد، براساس نتایج آزمون کیو، 6 گونه ذهنیت دینی و مذهبی، سنت‌گرا، مشارکتی و مسئولیت‌پذیر (تعهدگرا)، خلاقیت‌گرا و علم‌گرا، قانون‌گرا و ملی‌گرا، و عدالت‌گرا و فردگرا شناسایی شدند. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که ذهنیت مشارکت‌کنندگان در الگوهای ذهنی اول و دوم براساس دیدگاه نظریه‌پردازان نوسازی، با ویژگی‌های جوامع سنتی، همسو است و الگوهای ذهنی مشارکت‌کنندگان قرارگرفته در دسته‌های سوم و چهارم، کمتر معتقد به زیست‌بوم منطقه و متمایل به جریان‌های توسعۀ غربی هستند. درنهایت، یافتۀ مهم پژوهش حاضر این است که پیگیری جریان توسعه براساس الگوهای شهرهای بزرگ کشور، نتیجۀ معکوسی در آن استان‌ها دربر خواهد داشت.

توسعه, توسعه فرهنگی, الگوی ذهنی, غرب کشور, مناطق کردنشین