خدیجه جوان - استادیار آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه
لیلا ولی زاد - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و دفاع مقدس، دانشگاه ارومیه
سجاد مهدوی - کارشناس ارشد جغرافیا و دفاع مقدس، دانشگاه ارومیه،

مکان‌یابی مناسب برای استقرار مراکز نظامی- راهبردی ازجمله مسائل مهم در آمایش دفاعی است، لذا مکان‌گزینی مناسب می‌تواند باعث بالا‌رفتن کارایی و اثربخشی این مراکز در مواقع بحران و تهدیدات نظامی باشد. در مکان‌یابی مراکز نظامی توجه به عوامل جغرافیای طبیعی، امری بسیار ضروری است. چراکه جغرافیای طبیعی از دیرباز در مکان‌گزینی، گسترش و توسعه سکونتگاه‌های انسانی نقش تعیین‌کننده‌ای داشته است. ویژگی‌های جغرافیای طبیعی هر منطقه می‌تواند در دسترسی، حوزه نفوذ، مخاطرات و منابع طبیعی مؤثر باشد. از این‌رو، در این پژوهش با روش تحلیل سلسله‌مراتبی، مکان‌یابی مراکز نظامی در استان آذربایجان غربی با توجه به هشت عامل جغرافیای طبیعی (بارش، شیب، ارتفاع، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، سنگ‏شناسی، فاصله از زمین‏لغزش و فاصله از مناطق سیل‏خیز) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از آزمون سلسله‌مراتبی نشان می‏دهد که عوامل فاصله از زمین‏لغزش و فاصله از مناطق سیل‏خیز بیشترین وزن را داشته‏اند، بنابراین در مکان‏یابی مراکز نظامی بیشترین تأثیر را دارند. عوامل بارش و سنگ‌شناسی نیز کمترین تأثیر را در این مکان‏یابی داشتند.

مکان‌یابی, مراکز نظامی- راهبردی, تحلیل سلسله‌مراتبی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, آذربایجان غربی