فرشاد صفرپور - دانشگاه اصفهان خوابگاه فهمیده اتاق ۶۴۸
جواد خوشحال - دانشگاه اصفهان
خداکرم حاتمی - دانشگاه اصفهان
علی هاشمی - دانشگاه اصفهان

در این پژوهش ابتدا با ایجاد ماتریس داده‌های روزانه بارش برف ایستگاه‌های سینوپتیک استان کردستان، روزهای دارای برف سنگین و فراگیر در طول دوره آماری 20 ساله (2012-1992) شناسایی شد. سپس بر اساس شرط گستردگی رخداد برف در بیش از 4 ایستگاه، روزهای برفی انتخاب شدند. بر این اساس 1002 روز برفی شناسایی شد و بر اساس شرط گستردگی رخداد برف در 4 ایستگاه یا بیشتر 273 روز رخداد برف برای تحلیل گردش‌های جوی استخراج گردید. با توجه به این روزها، داده‌های جوی ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال با ابعاد 1054 273 (1054 نقطه در روی ستون و 273 روز در روی ردیف) استخراج شد و برای تحلیل خوشه‌ای با محاسبه‌ی فاصله‌ی اقلیدسی و ادغام آن به روش «وارد» ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال به 3 خوشه طبقه‌بندی گردید و در هر خوشه یک روز به عنوان الگوی گردشی نماینده روزهای رخداد برف انتخاب و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که استقرار ناوه‌ای عمیق در غرب ایران و قرارگیری شرق ناوه یا سردچال بالایی بر روی منطقه مورد مطالعه در تراز میانی جو و حاکمیت کم فشار در تراز دریا و حرکات قائم جو (امگای منفی) نقش اساسی در شکل‌گیری بارش دارد. اما کاهش دما در ترازهای پایین (850 هکتوپاسکال) و رسیدن به آستانه‌های 5- و کمتر، بارش را به شکل پدیده‌ی برف رخنمون می‌سازد.  

واژه‌های کلیدی: واکاوی مکانی- زمانی, الگوی گردشی, برف سنگین و کردستان