سید ابوالفضل مسعودیان - دانشگاه اصفهان گروه جغرافیای طبیعی

در این پژوهش داده‎های سه ساعته‎ی تندی و جهت باد در ایستگاه زابل در فاصله‎ی سال‎های 1344 تا 1388 به روش واکاوی فراوانی و واکاوی مؤلفه‎ی اصلی بررسی شد. این بررسی نشان داد که باد صدوبیست روزه در واقع به مدت 136 روز از 27 اردیبهشت تا 7 مهر از شمال‎شمال‎غرب در وزش است. در سال‎های اخیر به ویژه پس از سال 1377 بر تندی این باد افزوده شده است. به نظر می‎رسد این افزایش با پدیده‎ی گرمایش جهانی در پیوند باشد. کم‎فشار پاکستان، پرفشار شمال‎شرق ایران و پیکربندی ناهمواری در پیدایش این باد نقش دارند. اگر جریان طبیعی آب در هیرمند برقرار نباشد باد سیستان دره‎ی هیرمند را تا سرشاخه‎ها زیر شن و ماسه دفن خواهد کرد. این بررسی نشان داد که با توجه به افزایش تندی باد در سیستان و موقعیت شنزارهای مارگو و ریگستان سهم آب ایران از هیرمند تنها یک قرارداد حقوقی میان ایران و افغانستان نیست بلکه موضوعی زیست‎محیطی است که دیر یا زود گریبان افغانستان را نیز خواهد گرفت.

باد صدوبیست روزه, فراوانی, جهت و تندی باد