نصرت خاتون علوی - عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران

دولت صفوی در سال 1135 هجرق قمری به دنبال یورش افاغنه غلزایی قندهار سقوط کرد. سقوط صفویه برای ایرانیان غیر متظره و شگفت انگیز بود. این دولت بزرگ و صاحب نام در برابر جماعتی گمنام و فاقد ویژگی های برجسته نظامی و فرهنگی از پای درآمد. آنان در اثر نارضایتی از دولت صفوی شورش کردند و از راه کویر وارد تختگاه صفویان شدند و از ضعف سپاه صفویان بدوم مقاومت وارد اصفهان شدند و شاه سلطان حسین نیز تسلیم شد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی در پی پاسخ به این سوال است که سقوط اصفهان و تسلط افاغنه بر ایران چه پیامدهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای سرزمین ایران داشت؟ یافته های پژوهش با استناد به منابع اصلی و تحقیقاتی حاکی از آن است که با سقوط دولت صفویه و حاکمیت افاغنه غلزایی در ایران بحران های در زمینه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به وجود آمد و پیامدهای عمیقی را در تمام سطوح جامعه بر جا گذاشت.

صفویه، افاغنه، شاه سلطان حسین، محمود افغان، اصفهان.