نجمه لاری - کارشناس ارشد بخش مهندسی مواد دانشگاه شهید باهنر کرمان
مریم احتشام زاده - دانشیار بخش مهندسی مواد دانشگاه شهید باهنر کرمان
امیر صرافی - استادیار بخش مهندسی شیمی دانشگاه شهید باهنر کرمان
شهرام دانش پژوه - امور تحقیق و توسعه مجتمع مس سرچشمه

مس فلزی بسیار مهم در تکنولوژی امروز می باشد. جهت تولید مس به روش هیدرومتالورژی در سیستم الکترووینینگ مس سرچشمه از الکترودهای ریختگی سرب-کلسیم-قلع به عنوان آند جهت تکمیل مدار استفاده می شود. اما خوردگی این آندها در محلول منجر به آلودگی مس کاتدی، افزایش مصرف انرژی و مخارج تعمیرات دوره ای می شود. برای کاهش این معضل از بازدارنده سولفات کبالت در محلول بهره می گیرند. لذا در این تحقیق به بررسی تاثیر و مکانیزم یون های کبالت در مقادیر مختلف بر رفتارخوردگی آندهای سرب-کلسیم-قلع با و بدون بکارگیری جریان پرداخته می شود. در قسمت اول این پژوهش به بررسی اثر یون کبالت در غیاب بکارگیری جریان در سیستم الکترووینینگ پرداخته می شود. بدین منظور از دو روش پلاریزاسیون پتانسیودینامیک و طیف نگاری امپدانس الکتروشیمیاییEIS) جهت ارزیابی مقاومت به خوردگی آندها در حضور و عدم حضور سولفات کبالت در محلول استفاده گردید. همچنین به منظور بررسی سطح آند سرب-کلسیم- قلع از میکروسکوپ الکترونی SEM بهره گرفته شد. نتایج تحقیقات نشان داد که در حضور تمامی غلظتهای کبالت مقاومت خوردگی آندها بیشتر می گردد و غلظتppm200 سولفات کبالت به عنوان غلظت بهینه معرفی گردید. با توجه به اینکه مشاهدات میکروسکوپی حضور کبالت در سطح را تایید نکردند، بنابراین یونهای کبالت در محلول، کمک به ایجاد فیلم مستحکمی از سولفات و اکسید سرب بر سطح آند می کنند و در نتیجه منجر به خوردگی کمتر آند سرب-کلسیم-قلع ونتیجتا تولید مس با خلوص بیشتر به روش هیدرومتالورژی می شوند

آندهای سرب-کلسیم-قلع، الکترووینینگ، خوردگی، سولفات کبالت، پلاریزاسیون پتانسیودینامیک، امپدانس