اثربخشی اصلاح سوگیری توجه بر سوگیری توجه، سوگیری پیش توجه و وسوسه در معتادان در حال ترک

مقدمه: سال‌هاست که بر نقش سوگیری توجه در اختلالات مرتبط با اعتیاد از جمله نقش آن در وسوسه و لغزش تأکید می‌شود. در پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی اصلاح سوگیری توجه بر سوگیری توجه، سوگیری پیش‌توجه و وسوسه در معتادان در حال ترک پرداخته‌ شد. روش کار: سه گروه (اصلاح سوگیری توجه، اصلاح سوگیری توجه به همراه تقویت و تنبیه و کنترل) در سه مرحله زمانی (پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری) از لحاظ میزان سوگیری توجه، سوگیری پیش‌ توجه و وسوسه مورد سنجش قرار‌ گرفتند. بین پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه کنترل مداخله‌ای خنثی دریافت کرد، در حالی ‌که گروه اصلاح سوگیری توجه با روش اصلاح سوگیری متداول مورد مداخله قرار گرفت و گروه دیگر از طریق اصلاح سوگیری توجه با تقویت و تنبیه مورد دست‌کاری قرار گرفت. برای سنجش سوگیری توجه، سوگیری پیش ‌توجه و همچنین مداخلات صورت گرفته از آزمون دات پروب و برای سنجش وسوسه از مقیاس کوتاه وسوسه مواد استفاده گردید. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از آن بود که هر سه گروه در متغیرهای سوگیری توجه در پس‌آزمون و پیگیری، سوگیری پیش ‌توجه در پس‌آزمون و وسوسه در پس‌آزمون با یکدیگر تفاوت معناداری داشتند. در متغیر سوگیری پیش ‌توجه در مرحله پیگیری گروه کنترل نمرات سوگیری پیش ‌توجه بالاتری از هر دو گروه دیگر کسب نمود. همچنین در متغیر وسوسه در مرحله پیگیری گروه اصلاح سوگیری به همراه تقویت و تنبیه از هر دو گروه دیگر نمرات وسوسه کمتری را کسب نمود. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد افزودن تقویت و تنبیه به مداخله کلاسیک اصلاح سوگیری توجه می‌تواند به بهبود اثربخشی این مداخله بینجامد. همچنین مداخلات مبتنی بر اصلاح سوگیری توجه، مداخله‌ای کارآمد هستند.

Keywords:

Attentional bias modification , Reinforcement and Punishment , Dot-Probe task , Pre-attentional bias , Craving , اصلاح سوگیری توجه , تقویت و تنبیه , آزمون دات پروب , سوگیری پیش­ توجه , وسوسه