صهبا رضائیان - دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران
سید کمال خرازی - استاد دانشگاه تهران دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی
احسان جمالی - استاد دانشگاه تهران دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی
ابوالقاسم نادری - استادیار سازمان سنجش آموزش کشور

مقدمه: تصمیم‌گیری یکی از مهم‌ترین مباحث علوم شناختی و مدیریت است. در بیشتر الگوهای تصمیم‌گیری، مؤلفه‌های شناختی از جمله باورها، ارزش‌ها و اعتقادات -که در تصمیم‌گیری نقش تعیین‌کننده‌ دارند- نادیده گرفته شده‌ است. این پژوهش با هدف احصاء مؤلفه­ های شناختی تأثیرگذار بر تصمیم­ گیری و تدوین الگوی مفهومی تصمیم‌گیری با رویکرد شناختی انجام شد.  روش تحقیق: در این مطالعه، از روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. جامعه تحقیق، کلیه منابع منتشرشده در زمینه علوم شناختی و تصمیم‌گیری در فاصله سال‌های 1950-2017 میلادی در قالب مقاله، گزارش پژوهشی و کتاب به زبان فارسی و انگلیسی بود. با به‌کارگیری روش نمونه‌گیری نظری، داده‌های مورد نیاز گردآوری و تحلیل قرار شد. فرایند نمونه‌گیری تا زمانی ادامه یافت که اشباع نظری مقوله‌ها حاصل شد. یافته‌ها: مولفه­ های شناختی مورد اشاره در 72 مقاله تخصصی منتشره در مجله‌های معتبر، 20 دانشنامه‌ها، 6 فصل کتاب، 4  گزارش پژوهشی و 7 کتاب، گردآوری شد. تحلیل نهایی داده‌ها در فرایند رفت‌وبرگشتی سه‌مرحله‌ای مفهوم‌پردازی، مقوله‌پردازی، و نظریه‌پردازی به استنتاج مجموعه‌ای مرتبط از مفاهیم، مقوله‌ها و زیرمقوله‌ها منجر شد.  نتیجه: حاصل این تحقیق، استنتاج 8 مقوله شناختی موثر در تصمیم‌گیری بود که ارکان الگوی شناختی تصمیم‌گیری را تشکیل می‌دهند.

decision making, cognitive science, bounded rationality., تصمیم‌گیری, علوم شناختی, عقلانیت محدود