فهیمه جعفری سجزی - کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
طاهره الهی - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
جواد صالحی - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

مقدمه: ابرازهای چهره ­ای هیجان­ ها یکی از مهمترین ابزارها برای قضاوت درباره قابلیت اعتماد هم نوعان و در نتیجه برقراری ارتباطات اجتماعی می­باشد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سوگیری قضاوت افراد با اضطراب اجتماعی بالا و پایین نسبت به جلوه­ های پویای هیجان­ های مختلف چهره­ ای در درجات شدت مختلف انجام شد. روش: 60 نفر از دانشجویان دانشگاه زنجان بر اساس نمراتشان در پرسشنامه­ های اضطراب اجتماعی لیبوویتز(LSAS-SR) و ترس­از­ ارزیابی منفی(BFNE) در سطوح بالا و پایین اضطراب اجتماعی انتخاب شدند و آزمون سوگیری قضاوت نسبت به قابلیت اعتمادِ جلوه­ های پویای هیجان­ های چهره­ ای را انجام دادند. داده ­ها با آزمون تحلیل واریانس مختلط تحلیل گردید. یافته­ها: آزمودنی­ های با سطوح بالای اضطراب اجتماعی سوگیری قضاوت بیشتری از آزمودنی­ های با سطوح پایین اضطراب اجتماعی نشان دادند و همه جلوه­ های هیجان را غیرقابل اعتمادتر ارزیابی کردند. آستانه شروع قضاوت غیرقابل اعتماد بودن چهره­ ها در این گروه نسبت به گروه اضطراب پایین در شدت های پایین­ تر ابراز هیجان بود. آستانه سوگیری قضاوت در هیجان­ های خشم و نفرت در گروه اضطراب اجتماعی بالا از شدت صفر(حالت خنثی) آغاز و با افزایش شدت هیجان، سوگیری هم بیشتر شد. در گروه اضطراب پایین آستانه شروع سوگیری از شدت هیجان 40 % بود. نتیجه­گیری: سوگیری قضاوت نسبت به نشانه­ های ظریف هیجان های چهره ­ای و عدم اعتماد به این نشانه­ ها در روابط اجتماعی در افراد دارای سطوح بالای اضطراب اجتماعی، یکی از عوامل مهم در سبب­ شناسی و تداوم اختلال آنها است. استفاده از روش­های مداخله­ ای برای کاهش سوگیری قضاوت و افزایش اعتماد به دیگران درتعاملات اجتماعی درکاهش علائم اضطرابی و تسریع روند درمان این افراد موثر خواهد بود.

Social anxiety, Judgment bias, Trustworthiness, Facial expressions of emotion, اضطراب اجتماعی, سوگیری قضاوت, قابلیت اعتماد, جلوه­ های هیجان چهره­ ای