تحلیل فضایی مؤلفه های تاب آوری کالبدی مسکن در سکونتگاه های غیررسمی (نمونه موردی محله حجت مشهد)

اسکان غیررسمی در ایران مانند بسیاری از دیگر کشورهای جهان، پدیده ای رو به رشد می باشد که شهرهایکشور را با مسایل جدیدی روبه رو ساخته است. شهر مشهد نیز به عنوان یکی از شهرهای بزرگ کشور می باشدکه با پدیده اسکان غیررسمی مواجه است. آمار و شواهد حاکی از آن است که اغلب سکونتگاه های غیررسمیدر مناطق مستعد مخاطرات طبیعی با وضعیت نامطلوب مسکن واقع شده اند و به هنگام بروز بلایایطبیعی، آسیب پذیرترین اقشار جامعه گرو ههای کم درآمد شهری و فقرا هستند. یکی از مهمترین الزامات،پرداختن به مسائل کالبدی بافت های مسکونی در شهرها، تبیین مفهوم تاب آوری و پیرو آن مقاوم سازی اینبافت ها در مواجهه با حوادث و مخاطرات احتمالی است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظروش شناسی توصیفی-تحلیلی بوده است. همچنین با استفاده از روش AHP وزن نهایی معیارها محاسبهشده و با بهره گیری از نرم افزار GIS وتلفیق شاخص های وزنی، تحلیل فضایی محله حجت از لحاظ تابآوری انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اگرچه درصد بالایی از قطعات مسکونیدر محله حجت دارای قدمت 5 تا 10 سال، با کیفیت نوساز و تعداد طبقات پایین می باشند اما متأسفانه بهدلیل پایین بودن کیفیت جنس مصالح، الگوی دانه بندی و مساحت قطعات محله در پهنه هایی با تابآوری پایین و خطرپذیری بالا قرار گرفته است.

Keywords:

اسکان غیررسمی , مسکن , تاب آوری , تحلیل فضایی , محله حجت